杂剧·包待制三勘蝴蝶梦

关汉卿[元代]

第一折(孛老上,云)老汉来到这长街市上,替三个孩儿买些纸笔。dì yī zhé(bèi lăo shàng,yún)lăo hàn lái dào zhè cháng jiē shì shàng,tì sān gè hái ér măi xiē zhĭ bĭ。

走的乏了,且坐一坐歇息咱。zŏu de fá le,qiĕ zuò yī zuò xiē xī zán。

(净扮葛彪上,诗云)有权有势尽着使,见官见府没廉耻。(jìng bàn gè biāo shàng,shī yún)yŏu quán yŏu shì jìn zhe shĭ,jiàn guān jiàn fŭ mò lián chĭ。

若与小民共一般,何不随他带帽子?ruò yŭ xiăo mín gòng yī bān,hé bù suí tā dài mào zĭ?

自家葛彪是也。zì jiā gè biāo shì yĕ。

我是个权豪势要之家,打死人不偿命,时常的则是坐牢。wŏ shì gè quán háo shì yào zhī jiā,[dă,dá] sĭ rén bù cháng mìng,shí cháng de zé shì zuò láo。

今日无甚事,长街市上闲耍去咱。jīn rì wú shèn shì,cháng jiē shì shàng xián shuă qù zán。

(做撞孛老科,云)这老子是甚么人,敢冲着我马头?(zuò [zhuàng,chuáng] bèi lăo kē,yún)zhè lăo zĭ shì shèn me rén,găn chōng zhe wŏ mă tóu?

好打这老驴!hăo [dă,dá] zhè lăo lǘ!

(做打孛老死科,下)(葛彪云)这老子诈死赖我,我也不怕;(zuò [dă,dá] bèi lăo sĭ kē,xià)(gè biāo yún)zhè lăo zĭ zhà sĭ lài wŏ,wŏ yĕ bù pà;

只当房檐上揭片瓦相似,随你那里告来。zhĭ dāng fáng yán shàng jiē piàn wă xiāng sì,suí nĭ nà lĭ gào lái。

(下)(副末扮地方上,云)王大、王二、王三在家么?(xià)(fù mò bàn dì fāng shàng,yún)wáng dà、wáng èr、wáng sān zài jiā me?

(王大兄弟上,云)叫怎的?(wáng dà xiōng dì shàng,yún)jiào zĕn de?

(地方云)我是地方,不知甚么人打死你父亲在长街上哩!(dì fāng yún)wŏ shì dì fāng,bù zhī shèn me rén [dă,dá] sĭ nĭ fù qīn zài cháng jiē shàng [lī,lĭ,li]!

(王大兄弟云)是真实?(wáng dà xiōng dì yún)shì zhēn shí?

母亲,祸事了也!mŭ qīn,huò shì le yĕ!

(哭科,王三云)我那儿也,打死俺老子!(kū kē,wáng sān yún)wŏ nà ér yĕ,[dă,dá] sĭ ăn lăo zĭ!

母亲快来!mŭ qīn kuài lái!

(正旦上,云)孩儿,为甚么大惊小怪的?(zhèng dàn shàng,yún)hái ér,wéi shèn me dà jīng xiăo guài de?

(王三云)不知是谁打死了俺父亲也!(wáng sān yún)bù zhī shì shuí [dă,dá] sĭ le ăn fù qīn yĕ!

(正旦云)呀,可是怎地来?(zhèng dàn yún)yā,kĕ shì zĕn dì lái?

(唱)【仙吕】【点绛唇】仔细寻思,两回三次,这场蹊跷事。(chàng)【xiān lǚ】【diăn jiàng chún】[zĭ,zăi,zī] xì xún sī,liăng huí sān cì,zhè chăng [xī,qī] qiāo shì。

走的我气咽声丝,恨不的两肋生双翅。zŏu de wŏ qì yàn shēng sī,hèn bù de liăng [lèi,lè,lē] shēng shuāng chì。

【混江龙】俺男儿负天何事?【hún jiāng lóng】ăn nán ér fù tiān hé shì?

拿住那杀人贼,我乞个罪名儿。ná zhù nà shā rén zéi,wŏ qĭ gè zuì míng ér。

他又不曾身耽疾病,又无甚过犯公私。tā yòu bù céng shēn dān jí bìng,yòu wú shèn guò fàn gōng sī。

若是俺软弱的男儿有些死活,索共那倚势的乔才打会官司!ruò shì ăn ruăn ruò de nán ér yŏu xiē sĭ huó,suŏ gòng nà yĭ shì de qiáo cái [dă,dá] huì guān sī!

我这里急忙忙过六街、穿三市,行行里挠腮撧耳、抹泪揉眵。wŏ zhè lĭ jí máng máng guò liù jiē、chuān sān shì,xíng xíng lĭ náo sāi jué ĕr、[mŏ,mā,mò] lèi róu chī。

(做行见尸哭科,唱)【油葫芦】你觑那着伤处一埚青间紫,可早停着死尸。(zuò xíng jiàn shī kū kē,chàng)【yóu hú lú】nĭ [qù,qū] nà zhe shāng chù yī guō qīng jiān zĭ,kĕ zăo tíng zhe sĭ shī。

你可便从来忧念没家私,昨朝怎晓今朝死,今日不知来日事。nĭ kĕ biàn cóng lái yōu niàn mò jiā sī,zuó zhāo zĕn xiăo jīn zhāo sĭ,jīn rì bù zhī lái rì shì。

血模糊污了一身,软答剌冷了四肢,黄甘甘面色如金纸,干叫了一炊时。xuè mó hu wū le yī shēn,ruăn [dá,dā] [là,lá] lĕng le sì zhī,huáng gān gān miàn sè rú jīn zhĭ,gān jiào le yī chuī shí。

【天下乐】救不活将咱没乱死!【tiān xià lè】jiù bù huó jiāng zán mò luàn sĭ!

咱家私、自暗思,到明朝若是出殡时,又没他一陌纸,空排着三个儿,这正是家贫也显孝子。zán jiā sī、zì àn sī,dào míng zhāo ruò shì chū bìn shí,yòu mò tā yī mò zhĭ,kōng pái zhe sān gè ér,zhè zhèng shì jiā pín yĕ xiăn xiào zĭ。

(王大兄弟云)母亲,人都说是葛彪打杀了俺父亲来。(wáng dà xiōng dì yún)mŭ qīn,rén dū shuō shì gè biāo [dă,dá] shā le ăn fù qīn lái。

俺如今寻见那厮,扯到官偿命来!ăn rú jīn xún jiàn nà sī,chĕ dào guān cháng mìng lái!

(下)(正旦唱)【那吒令】他本是太学中殿试,"怎想他拳头上便死?(xià)(zhèng dàn chàng)【nà [zhà,zhā] lìng】tā bĕn shì tài xué zhōng diàn shì,"zĕn xiăng tā quán tóu shàng biàn sĭ?

今日个则落得长街上检尸。jīn rì gè zé luò dé cháng jiē shàng jiăn shī。

更做道见职官,俺是个穷儒士,也索称词。gèng zuò dào jiàn zhí guān,ăn shì gè qióng rú shì,yĕ suŏ [chēng,chèn,chèng] cí。

(葛彪上,云)自家葛彪。(gè biāo shàng,yún)zì jiā gè biāo。

饮了几杯酒,有些醉了也。yĭn le jĭ bēi jiŭ,yŏu xiē zuì le yĕ。

且回家中去来。qiĕ huí jiā zhōng qù lái。

(王大兄弟上,云)兀的不是那凶徒?(wáng dà xiōng dì shàng,yún)wù de bù shì nà xiōng tú?

拿住这厮!ná zhù zhè sī!

(做拿住科,云)是你打死俺父亲来?(zuò ná zhù kē,yún)shì nĭ [dă,dá] sĭ ăn fù qīn lái?

(葛彪云)就是我来,我不怕你!(gè biāo yún)jiù shì wŏ lái,wŏ bù pà nĭ!

(正旦唱)【鹊踏枝】若是俺到官时,和您去对情词,使不着国戚皇亲、玉叶金枝;(zhèng dàn chàng)【què tà zhī】ruò shì ăn dào guān shí,hé nín qù duì qíng cí,shĭ bù zhe guó qī huáng qīn、yù yè jīn zhī;

便是他龙孙帝子,打杀人要吃官司!biàn shì tā lóng sūn dì zĭ,[dă,dá] shā rén yào [chī,jí] guān sī!

(王大兄弟打葛死料,兄弟云)这凶徒装醉不起来。(wáng dà xiōng dì [dă,dá] gè sĭ liào,xiōng dì yún)zhè xiōng tú zhuāng zuì bù qĭ lái。

(正旦云)我试问他。(zhèng dàn yún)wŏ shì wèn tā。

(问科,云)哥哥,俺老的怎生撞着你,你就打死他?(wèn kē,yún)gē gē,ăn lăo de zĕn shēng [zhuàng,chuáng] zhe nĭ,nĭ jiù [dă,dá] sĭ tā?

你如何推醉睡在地下不起来?nĭ rú hé tuī zuì shuì zài dì xià bù qĭ lái?

则这般干罢了?zé zhè bān gān bà le?

你起来,你起来!nĭ qĭ lái,nĭ qĭ lái!

呀,你兄弟可不打杀他也?yā,nĭ xiōng dì kĕ bù [dă,dá] shā tā yĕ?

(王三云)好也,我并不曾动手。(wáng sān yún)hăo yĕ,wŏ bìng bù céng dòng shŏu。

(正旦云)可怎了也!(zhèng dàn yún)kĕ zĕn le yĕ!

(唱)【寄生草】你可便斟量着做,似这般甚意儿?(chàng)【jì shēng căo】nĭ kĕ biàn zhēn liáng zhe zuò,sì zhè bān shèn yì ér?

你三人平昔无瑕疵,你三人打死虽然是,你三人倒惹下刑名事。nĭ sān rén píng xī wú xiá [cī,cí],nĭ sān rén [dă,dá] sĭ suī rán shì,nĭ sān rén dăo ruò xià xíng míng shì。

则被这清风明月两闲人,送了你玉堂金马三学士。zé bèi zhè qīng fēng míng yuè liăng xián rén,sòng le nĭ yù táng jīn mă sān xué shì。

(做指葛彪科,唱)【金盏儿】想当时,你可也不三思?(zuò zhĭ gè biāo kē,chàng)【jīn zhăn ér】xiăng dāng shí,nĭ kĕ yĕ bù sān sī?

似这般逞凶撒泼干行止,无过恃着你有权势、有金资。sì zhè bān chĕng xiōng [sā,să] pō gān xíng zhĭ,wú guò shì zhe nĭ yŏu quán shì、yŏu jīn zī。

则道是长街上妆好汉,谁想你血泊内也停尸!zé dào shì cháng jiē shàng zhuāng hăo hàn,shuí xiăng nĭ xuè bó nèi yĕ tíng shī!

正是"将军着痛箭,还似射人时"。zhèng shì"jiāng jūn zhe tòng jiàn,huán sì shè rén shí"。

(王大兄弟云)这事少不的要吃官司。(wáng dà xiōng dì yún)zhè shì shào bù de yào [chī,jí] guān sī。

只是咱家没有钱钞,使些甚么?zhĭ shì zán jiā mò yŏu qián chāo,shĭ xiē shèn me?

(正旦唱)【醉中天】咱每日一瓢饮、一箪食,有几双箸、几张匙;(zhèng dàn chàng)【zuì zhōng tiān】zán mĕi rì yī piáo yĭn、yī dān shí,yŏu jĭ shuāng zhù、jĭ zhāng [chí,shi];

若到官司使钞时,则除典当了闲文字。ruò dào guān sī shĭ chāo shí,zé chú diăn dāng le xián wén zì。

(带云)便这等,也不济事。(dài yún)biàn zhè dĕng,yĕ bù jì shì。

(唱)你合死呵今朝便死。(chàng)nĭ hé sĭ [hē,kē,ā,á,ă,à,a] jīn zhāo biàn sĭ。

虽道是杀人公事,也落个孝顺名儿。suī dào shì shā rén gōng shì,yĕ luò gè xiào shùn míng ér。

(净扮公人上,云)休教走了,拿住这杀人贼者!(jìng bàn gōng rén shàng,yún)xiū jiāo zŏu le,ná zhù zhè shā rén zéi zhĕ!

(正旦唱)【金盏儿】苦孜孜,泪丝丝,这场灾祸从天至,把俺横拖倒拽怎推辞!(zhèng dàn chàng)【jīn zhăn ér】kŭ zī zī,lèi sī sī,zhè chăng zāi huò cóng tiān zhì,bă ăn hèng tuō dăo [zhuài,yè,zhuāi] zĕn tuī cí!

一壁厢碜可可停着老子,一壁厢眼睁睁送了孩儿。yī bì xiāng chĕn kĕ kĕ tíng zhe lăo zĭ,yī bì xiāng yăn zhēng zhēng sòng le hái ér。

可知道"福无重受日,祸有并来时"。kĕ zhī dào"fú wú chóng shòu rì,huò yŏu bìng lái shí"。

(公人云)杀人事,不同小可。(gōng rén yún)shā rén shì,bù tóng xiăo kĕ。

咱见官去来。zán jiàn guān qù lái。

(正旦悲科,云)儿也!(zhèng dàn bēi kē,yún)ér yĕ!

(唱)【后庭花】再休想跳龙门、折桂枝,少不得为亲爷遭横死。(chàng)【hòu tíng huā】zài xiū xiăng tiào lóng mén、zhé guì zhī,shào bù dé wéi qīn yé zāo hèng sĭ。

从来个人命当还报,料应他天公不受私。cóng lái gè rén mìng dāng huán bào,liào yīng tā tiān gōng bù shòu sī。

(带云)儿也,(唱)不由我不嗟咨,几回家看视,现如今拿住尔,到公庭责口词,下脑箍使拶子,这其间痛怎支?(dài yún)ér yĕ,(chàng)bù yóu wŏ bù jiē zī,jĭ huí jiā kàn shì,xiàn rú jīn ná zhù ĕr,dào gōng tíng zé kŏu cí,xià năo gū shĭ [zăn,zā] zĭ,zhè qí jiān tòng zĕn zhī?

【柳叶儿】怕不待的一确二,早招承死罪无辞。【liŭ yè ér】pà bù dài de yī què èr,zăo zhāo chéng sĭ zuì wú cí。

(带云)儿也,(唱)你为亲爷雪恨当如是,便相次赴阴司,也得个孝顺名儿。(dài yún)ér yĕ,(chàng)nĭ wéi qīn yé xuĕ hèn dāng rú shì,biàn xiāng cì fù yīn sī,yĕ dé gè xiào shùn míng ér。

(祗候云)快见官去罢。(zhī hòu yún)kuài jiàn guān qù bà。

(正旦云)儿也,你每做下这事,可怎了也!(zhèng dàn yún)ér yĕ,nĭ mĕi zuò xià zhè shì,kĕ zĕn le yĕ!

(王大兄弟云)母亲,可怎了也?(wáng dà xiōng dì yún)mŭ qīn,kĕ zĕn le yĕ?

(正旦唱)【赚煞】为甚我教你看诗书、习经史?(zhèng dàn chàng)【[zhuàn,zuàn] [shà,shā]】wéi shèn wŏ jiāo nĭ kàn shī shū、xí jīng shĭ?

俺待学孟母三移教子。ăn dài xué mèng mŭ sān yí jiāo zĭ。

不能勾金榜上分明题姓氏,则落得犯由牌书写名儿。bù néng [gōu,gòu] jīn băng shàng fèn míng tí xìng shì,zé luò dé fàn yóu pái shū xiĕ míng ér。

想当时,也是不得已为之。xiăng dāng shí,yĕ shì bù dé yĭ wéi zhī。

便做道审得情真,奏过圣旨,只不过是一人处死;biàn zuò dào shĕn dé qíng zhēn,zòu guò shèng zhĭ,zhĭ bù guò shì yī rén chù sĭ;

须断不了王家宗祀,那里便灭门绝户了俺一家儿?xū duàn bù le wáng jiā zōng sì,nà lĭ biàn miè mén jué hù le ăn yī jiā ér?

(同下)第二折(张千领祗候排衙科,喝云)在衙人马平安!(tóng xià)dì èr zhé(zhāng qiān lĭng zhī hòu pái yá kē,[hē,hè] yún)zài yá rén mă píng ān!

喏![ruò,nuò]!

(外扮包待制上,诗云)咚咚衙鼓响,公吏两边排。(wài bàn bāo dài zhì shàng,shī yún)dōng dōng yá gŭ xiăng,gōng lì liăng biān pái。

阎王生死殿,东岳摄魂台。yán wáng shēng sĭ diàn,dōng yuè shè hún tái。

老夫姓包名拯字希文,庐州金斗那四望乡老儿村人也。lăo fū xìng bāo míng zhĕng zì xī wén,lú zhōu jīn dòu nà sì wàng xiāng lăo ér cūn rén yĕ。

官拜龙图阁待制学士,正授开封府尹。guān bài lóng tú gé dài zhì xué shì,zhèng shòu kāi fēng fŭ yĭn。

今日升厅,坐起早衙。jīn rì shēng tīng,zuò qĭ zăo yá。

张千、分付司房,有合签押的文书,将来老夫签押。zhāng qiān、fèn fù sī fáng,yŏu hé qiān [yā,yá] de wén shū,jiāng lái lăo fū qiān [yā,yá]。

(张千云)六房吏典,有甚么合签押的文书?(zhāng qiān yún)liù fáng lì diăn,yŏu shèn me hé qiān [yā,yá] de wén shū?

(内应科)(张千云)可不早说!(nèi yīng kē)(zhāng qiān yún)kĕ bù zăo shuō!

早是酸枣县解到一起偷马贼赵顽驴。zăo shì suān zăo xiàn jiĕ dào yī qĭ tōu mă zéi zhào wán lǘ。

(包待制云)与我拿过来!(bāo dài zhì yún)yŭ wŏ ná guò lái!

(祗候押犯人跪科)(包待制云)开了那行枷者!(zhī hòu [yā,yá] fàn rén guì kē)(bāo dài zhì yún)kāi le nà xíng jiā zhĕ!

兀那小厮,你是赵顽驴,是你偷马来?wù nà xiăo sī,nĭ shì zhào wán lǘ,shì nĭ tōu mă lái?

(犯人云)是小的偷马来。(fàn rén yún)shì xiăo de tōu mă lái。

(包待制云)张千,上了长枷,下在死囚牢里去。(bāo dài zhì yún)zhāng qiān,shàng le cháng jiā,xià zài sĭ qiú láo lĭ qù。

(押下)(包待制云)老夫这一会儿困倦。([yā,yá] xià)(bāo dài zhì yún)lăo fū zhè yī huì ér kùn juàn。

张千,你与六房吏典,休要大惊小怪的,老夫暂时歇息咱。zhāng qiān,nĭ yŭ liù fáng lì diăn,xiū yào dà jīng xiăo guài de,lăo fū zàn shí xiē xī zán。

(张千云)大小属官,两廊吏典,休要大惊小怪的,大人歇息哩!(zhāng qiān yún)dà xiăo shŭ guān,liăng láng lì diăn,xiū yào dà jīng xiăo guài de,dà rén xiē xī [lī,lĭ,li]!

(包做伏案睡做梦科,云)老夫公事操心,那里睡的到眼里?(bāo zuò fú àn shuì zuò mèng kē,yún)lăo fū gōng shì [cāo,cào] xīn,nà lĭ shuì de dào yăn lĭ?

待老夫闲步游玩咱。dài lăo fū xián bù yóu [wán,wàn] zán。

来到这开封府厅后一个小角门,我推开这门。lái dào zhè kāi fēng fŭ tīng hòu yī gè xiăo jiăo mén,wŏ tuī kāi zhè mén。

我试看者,是一个好花园也。wŏ shì kàn zhĕ,shì yī gè hăo huā yuán yĕ。

你看那百花烂漫,春景融和。nĭ kàn nà băi huā làn màn,chūn jĭng róng hé。

兀那花丛里一个撮角亭子,亭子上结下个蜘蛛罗网,花间飞将一个蝴蝶儿来,正打在网中。wù nà huā cóng lĭ yī gè [cuō,zuŏ,cuò,cuŏ] jiăo tíng zĭ,tíng zĭ shàng jié xià gè zhī zhū luó wăng,huā jiān fēi jiāng yī gè hú dié ér lái,zhèng [dă,dá] zài wăng zhōng。

(诗云)包拯暗暗伤怀,蝴蝶曾打飞来。(shī yún)bāo zhĕng àn àn shāng huái,hú dié céng [dă,dá] fēi lái。

休道人无生死,草虫也有非灾。xiū dào rén wú shēng sĭ,căo chóng yĕ yŏu fēi zāi。

呀,蠢动含灵,皆有佛性。yā,chŭn dòng hán líng,jiē yŏu fó xìng。

飞将一个大蝴蝶来,救出这蝴蝶去了。fēi jiāng yī gè dà hú dié lái,jiù chū zhè hú dié qù le。

呀,又飞了一个小蝴蝶打在网中,那大蝴蝶必定来救他。yā,yòu fēi le yī gè xiăo hú dié [dă,dá] zài wăng zhōng,nà dà hú dié bì dìng lái jiù tā。

……好奇怪也!……hăo qí guài yĕ!

那大蝴蝶两次三番只在花丛上飞,不救那小蝴蝶,扬长飞去了。nà dà hú dié liăng cì sān fān zhĭ zài huā cóng shàng fēi,bù jiù nà xiăo hú dié,yáng cháng fēi qù le。

圣人道:"恻隐之心,人皆有之。shèng rén dào:"cè yĭn zhī xīn,rén jiē yŏu zhī。

"你不救,等我救。"nĭ bù jiù,dĕng wŏ jiù。

(做放科)(张千云)喏,午时了也。(zuò fàng kē)(zhāng qiān yún)[ruò,nuò],wŭ shí le yĕ。

(包待制做醒科,诗云)草虫之蝴蝶,一命在参差。(bāo dài zhì zuò xĭng kē,shī yún)căo chóng zhī hú dié,yī mìng zài [cān,cēn,shēn] [chā,chà,chāi,cī]。

撇然梦惊觉,张千报午时。[piĕ,piē] rán mèng jīng jué,zhāng qiān bào wŭ shí。

张千,有甚么应审的罪囚,将来我问。zhāng qiān,yŏu shèn me yīng shĕn de zuì qiú,jiāng lái wŏ wèn。

(张千云)两房吏典,有甚么合审的罪囚,押上勘问。(zhāng qiān yún)liăng fáng lì diăn,yŏu shèn me hé shĕn de zuì qiú,[yā,yá] shàng [kān,kàn] wèn。

(内应科)(张千云)喏,中牟县解到一起犯人,弟兄三人,打死平人葛彪。(nèi yīng kē)(zhāng qiān yún)[ruò,nuò],zhōng [móu,mù] xiàn jiĕ dào yī qĭ fàn rén,dì xiōng sān rén,[dă,dá] sĭ píng rén gè biāo。

(包待制云)小县百姓,怎敢打死平人?(bāo dài zhì yún)xiăo xiàn băi xìng,zĕn găn [dă,dá] sĭ píng rén?

解到也未?jiĕ dào yĕ wèi?

(张千云)解到了也。(zhāng qiān yún)jiĕ dào le yĕ。

(包待制云)与我一步一棍,打上厅来。(bāo dài zhì yún)yŭ wŏ yī bù yī gùn,[dă,dá] shàng tīng lái。

(解子押王大兄弟上,正旦随上,唱)【南吕】【一枝花】解到这无人情御史台,元来是有官法开封府。(jiĕ zĭ [yā,yá] wáng dà xiōng dì shàng,zhèng dàn suí shàng,chàng)【nán lǚ】【yī zhī huā】jiĕ dào zhè wú rén qíng yù shĭ tái,yuán lái shì yŏu guān fă kāi fēng fŭ。

把三个未发迹小秀士,生扭做吃勘问死囚徒。bă sān gè wèi fà jì xiăo xiù shì,shēng niŭ zuò [chī,jí] [kān,kàn] wèn sĭ qiú tú。

空教我意下踌躇,把不定心惊惧,赤紧的贼儿胆底虚。kōng jiāo wŏ yì xià chóu chú,bă bù dìng xīn jīng jù,chì jĭn de zéi ér dăn dĭ xū。

教我把罪犯私下招承,不比那小去处官司孔目。jiāo wŏ bă zuì fàn sī xià zhāo chéng,bù bĭ nà xiăo qù chù guān sī kŏng mù。

【梁州第七】这开封府王条清正,不比那中牟县官吏糊涂。【liáng zhōu dì qī】zhè kāi fēng fŭ wáng tiáo qīng zhèng,bù bĭ nà zhōng [móu,mù] xiàn guān lì hú tú。

扑咚咚阶下升衙鼓,唬的我手忙脚乱,使不得胆大心粗;pū dōng dōng jiē xià shēng yá gŭ,[hŭ,xià] de wŏ shŏu máng jiăo luàn,shĭ bù dé dăn dà xīn cū;

惊的我魂飞魄丧,走的我力尽筋舒。jīng de wŏ hún fēi pò [sāng,sàng,sang],zŏu de wŏ lì jìn jīn shū。

这公事不比寻俗,就中间担负公徒。zhè gōng shì bù bĭ xún sú,jiù zhōng jiān [dān,dàn,dăn] fù gōng tú。

嗨、嗨、嗨,一壁厢老夫主在地停尸;[hāi,hēi]、[hāi,hēi]、[hāi,hēi],yī bì xiāng lăo fū zhŭ zài dì tíng shī;

更、更、更,赤紧地子母每坐牢系狱;gèng、gèng、gèng,chì jĭn dì zĭ mŭ mĕi zuò láo [xì,jì] yù;

呀、呀、呀,眼见的弟兄每受刃遭诛。yā、yā、yā,yăn jiàn de dì xiōng mĕi shòu rèn zāo zhū。

早是怕怖,我向这屏墙边侧耳偷睛觑:谁曾见这官府?zăo shì pà bù,wŏ xiàng zhè píng qiáng biān cè ĕr tōu jīng [qù,qū]:shuí céng jiàn zhè guān fŭ?

则今日当厅定祸福,谁实谁虚?zé jīn rì dāng tīng dìng huò fú,shuí shí shuí xū?

(正旦同众见官跪科,张千云)犯人当面。(zhèng dàn tóng zhòng jiàn guān guì kē,zhāng qiān yún)fàn rén dāng miàn。

(包待制云)张千,开了行枷,与那解子批回去。(bāo dài zhì yún)zhāng qiān,kāi le xíng jiā,yŭ nà jiĕ zĭ pī huí qù。

(做开枷科)(王三云)母亲、哥哥,咱家去来。(zuò kāi jiā kē)(wáng sān yún)mŭ qīn、gē gē,zán jiā qù lái。

(包待制云)那里去?(bāo dài zhì yún)nà lĭ qù?

这里比你那中牟县那!zhè lĭ bĭ nĭ nà zhōng [móu,mù] xiàn nà!

张千,这三个小厮是打死人的,那婆子是甚么人?zhāng qiān,zhè sān gè xiăo sī shì [dă,dá] sĭ rén de,nà pó zĭ shì shèn me rén?

必定是证见人;bì dìng shì zhèng jiàn rén;

若不是呵,敢与这小厮关亲?ruò bù shì [hē,kē,ā,á,ă,à,a],găn yŭ zhè xiăo sī guān qīn?

兀那婆子,这两个是你甚么人?wù nà pó zĭ,zhè liăng gè shì nĭ shèn me rén?

(正旦云)这两个是大孩儿。(zhèng dàn yún)zhè liăng gè shì dà hái ér。

(包待制云)这个小的呢?(bāo dài zhì yún)zhè gè xiăo de ne?

(正旦云)是我第三的孩儿。(zhèng dàn yún)shì wŏ dì sān de hái ér。

(包待制云)噤声!(bāo dài zhì yún)jìn shēng!

你可甚治家有法?nĭ kĕ shèn zhì jiā yŏu fă?

想当日孟母教子,居必择邻;xiăng dāng rì mèng mŭ jiāo zĭ,jū bì [zé,zhái] lín;

陶母教子,剪发待宾;táo mŭ jiāo zĭ,jiăn fà dài bīn;

陈母教子,衣紫腰银。chén mŭ jiāo zĭ,yī zĭ yāo yín。

你个村妇教子,打死平人。nĭ gè cūn fù jiāo zĭ,[dă,dá] sĭ píng rén。

你好好的从实招了者!nĭ hăo hăo de cóng shí zhāo le zhĕ!

(正旦唱)【贺新郎】孩儿每万千死罪犯公徒。(zhèng dàn chàng)【hè xīn láng】hái ér mĕi wàn qiān sĭ zuì fàn gōng tú。

那厮每情理难容,俺孩儿杀人可恕。nà sī mĕi qíng lĭ nán róng,ăn hái ér shā rén kĕ shù。

俺穷滴滴寒贱为黎庶,告爷爷与孩儿每做主。ăn qióng dī dī hán jiàn wéi lí shù,gào yé yé yŭ hái ér mĕi zuò zhŭ。

这三个自小来便学文书,他则会依经典、习礼义,那里会定计策、厮亏图?zhè sān gè zì xiăo lái biàn xué wén shū,tā zé huì yī jīng diăn、xí lĭ yì,nà lĭ huì dìng jì cè、sī kuī tú?

百般的拷打难分诉。băi bān de kăo [dă,dá] nán fèn sù。

岂不闻"三人误大事,六耳不通谋"?qĭ bù wén"sān rén wù dà shì,liù ĕr bù tōng móu"?

(包待制云)不打不招。(bāo dài zhì yún)bù [dă,dá] bù zhāo。

张千,与我加力打者!zhāng qiān,yŭ wŏ jiā lì [dă,dá] zhĕ!

(正旦悲科,唱)【隔尾】俺孩儿犯着徒流绞斩萧何律,枉读了恭俭温良孔圣书。(zhèng dàn bēi kē,chàng)【gé wĕi】ăn hái ér fàn zhe tú liú [jiăo,jiă] zhăn xiāo hé lǜ,wăng dú le gōng jiăn wēn liáng kŏng shèng shū。

拷打的浑身上怎生觑!kăo [dă,dá] de hún shēn shàng zĕn shēng [qù,qū]!

打的来伤筋动骨,更疼似悬头刺股。[dă,dá] de lái shāng jīn dòng gŭ,gèng téng sì xuán tóu cì gŭ。

他每爷饭娘羹,何曾受这般苦!tā mĕi yé fàn niáng gēng,hé céng shòu zhè bān kŭ!

(包待制云)三个人必有一个为首的。(bāo dài zhì yún)sān gè rén bì yŏu yī gè wéi shŏu de。

是谁先打死人来?shì shuí xiān [dă,dá] sĭ rén lái?

(王大云)也不于母亲事,也不干两个兄弟事,是小的打死人来。(wáng dà yún)yĕ bù yú mŭ qīn shì,yĕ bù gān liăng gè xiōng dì shì,shì xiăo de [dă,dá] sĭ rén lái。

(王二云)爷爷,也不干母亲事,也不干哥哥、兄弟事,是小的打死人来。(wáng èr yún)yé yé,yĕ bù gān mŭ qīn shì,yĕ bù gān gē gē、xiōng dì shì,shì xiăo de [dă,dá] sĭ rén lái。

(王三云)爷爷,也不干母亲事,也不干两个哥哥事,是他肚儿疼死的,也不于我事。(wáng sān yún)yé yé,yĕ bù gān mŭ qīn shì,yĕ bù gān liăng gè gē gē shì,shì tā [dù,dŭ] ér téng sĭ de,yĕ bù yú wŏ shì。

(正旦云)并不干三个孩儿事。(zhèng dàn yún)bìng bù gān sān gè hái ér shì。

当时是皇亲葛彪先打死妾身夫主,妾身疼忍不过,一时乘忿争斗,将他打死。dāng shí shì huáng qīn gè biāo xiān [dă,dá] sĭ qiè shēn fū zhŭ,qiè shēn téng ruòn bù guò,yī shí chéng fèn zhēng dòu,jiāng tā [dă,dá] sĭ。

委的是妾身来!wĕi de shì qiè shēn lái!

(包待制云)胡说!(bāo dài zhì yún)hú shuō!

你也招承,我也招承,想是串定的。nĭ yĕ zhāo chéng,wŏ yĕ zhāo chéng,xiăng shì chuàn dìng de。

必须要一人抵命。bì xū yào yī rén dĭ mìng。

张千,与我着实打者!zhāng qiān,yŭ wŏ zhe shí [dă,dá] zhĕ!

(正旦唱)【斗虾蟆】静巉巉无人救,眼睁睁活受苦,孩儿每索与他招伏。(zhèng dàn chàng)【dòu [xiā,há] [má,ma]】jìng chán chán wú rén jiù,yăn zhēng zhēng huó shòu kŭ,hái ér mĕi suŏ yŭ tā zhāo fú。

相公跟前拜复:那厮将人欺侮,打死咱家丈夫。xiāng gōng gēn qián bài fù:nà sī jiāng rén qī wŭ,[dă,dá] sĭ zán jiā zhàng fū。

如今监收媳妇,公人如狼似虎,相公又生嗔发怒。rú jīn jiān shōu xí fù,gōng rén rú láng sì hŭ,xiāng gōng yòu shēng chēn fà nù。

休说麻槌脑箍,六问三推不住;xiū shuō má chuí năo gū,liù wèn sān tuī bù zhù;

勘问有甚数目,打的浑身血污![kān,kàn] wèn yŏu shèn shŭ mù,[dă,dá] de hún shēn xuè wū!

大哥声冤叫屈,官府不由分诉;dà gē shēng yuān jiào qū,guān fŭ bù yóu fèn sù;

二哥活受地狱,疼痛如何担负;èr gē huó shòu dì yù,téng tòng rú hé [dān,dàn,dăn] fù;

三哥打的更毒,老身牵肠割肚。sān gē [dă,dá] de gèng dú,lăo shēn qiān cháng gē [dù,dŭ]。

这壁厢那壁厢犹犹豫豫,眼眼厮觑;zhè bì xiāng nà bì xiāng yóu yóu yù yù,yăn yăn sī [qù,qū];

来来去去,啼啼哭哭。lái lái qù qù,tí tí kū kū。

则被你打杀人也待制龙图!zé bèi nĭ [dă,dá] shā rén yĕ dài zhì lóng tú!

可不道"儿孙自有儿孙福"!kĕ bù dào"ér sūn zì yŏu ér sūn fú"!

难吞吐,没气路,短叹长吁;nán tūn tŭ,mò qì lù,duăn tàn cháng [yù,xū,yū];

愁肠似火,雨泪如珠。chóu cháng sì huŏ,yŭ lèi rú zhū。

(包待制云)我试看这来文咱。(bāo dài zhì yún)wŏ shì kàn zhè lái wén zán。

(做看科,云)中牟县官好生糊涂!(zuò kàn kē,yún)zhōng [móu,mù] xiàn guān hăo shēng hú tú!

如何这文书上写着"王大、王二、王三打死平人葛彪?rú hé zhè wén shū shàng xiĕ zhe"wáng dà、wáng èr、wáng sān [dă,dá] sĭ píng rén gè biāo?

"这县里就无个排房吏典?"zhè xiàn lĭ jiù wú gè pái fáng lì diăn?

这三个小厮必有名讳;zhè sān gè xiăo sī bì yŏu míng huì;

便不呵,也有个小名儿。biàn bù [hē,kē,ā,á,ă,à,a],yĕ yŏu gè xiăo míng ér。

兀那婆子,你大小厮叫做甚么?wù nà pó zĭ,nĭ dà xiăo sī jiào zuò shèn me?

(正旦云)叫做金和。(zhèng dàn yún)jiào zuò jīn hé。

(包待制云)第二的小厮叫做甚么?(bāo dài zhì yún)dì èr de xiăo sī jiào zuò shèn me?

(正旦云)叫做铁和。(zhèng dàn yún)jiào zuò tiĕ hé。

(包待制云)这第三个呢?(bāo dài zhì yún)zhè dì sān gè ne?

(正旦云)叫做石和。(zhèng dàn yún)jiào zuò shí hé。

(王三云)尚!(wáng sān yún)shàng!

(包待制云)甚么尚?(bāo dài zhì yún)shèn me shàng?

(王三云)石和尚。(wáng sān yún)shí hé shàng。

(包待制云)嗨,可知打死人哩!(bāo dài zhì yún)[hāi,hēi],kĕ zhī [dă,dá] sĭ rén [lī,lĭ,li]!

庶民人家,取这等刚硬名字!shù mín rén jiā,qŭ zhè dĕng gāng yìng míng zì!

敢是金和打死人来?găn shì jīn hé [dă,dá] sĭ rén lái?

(正旦唱)【牧羊关】这个是金呵,有甚么难熔铸?(zhèng dàn chàng)【mù yáng guān】zhè gè shì jīn [hē,kē,ā,á,ă,à,a],yŏu shèn me nán róng zhù?

(包待制云)敢是石和打死人来?(bāo dài zhì yún)găn shì shí hé [dă,dá] sĭ rén lái?

(正旦唱)这个石呵,怎做的虚?(zhèng dàn chàng)zhè gè shí [hē,kē,ā,á,ă,à,a],zĕn zuò de xū?

(包待制云)敢是铁和打死人来?(bāo dài zhì yún)găn shì tiĕ hé [dă,dá] sĭ rén lái?

(正旦唱)这个便是铁呵,怎当那官法如炉?(zhèng dàn chàng)zhè gè biàn shì tiĕ [hē,kē,ā,á,ă,à,a],zĕn dāng nà guān fă rú lú?

(包待制云)打这赖肉顽皮。(bāo dài zhì yún)[dă,dá] zhè lài ròu wán pí。

(正旦唱)非干是孩儿每赖肉顽皮,委的衔冤负屈。(zhèng dàn chàng)fēi gān shì hái ér mĕi lài ròu wán pí,wĕi de xián yuān fù qū。

(包待制云)张千,便好道"杀人的偿命,欠债的还钱"。(bāo dài zhì yún)zhāng qiān,biàn hăo dào"shā rén de cháng mìng,qiàn zhài de huán qián"。

把那大的小厮,拿出去与他偿命。bă nà dà de xiăo sī,ná chū qù yŭ tā cháng mìng。

(正旦唱)眼睁睁难搭救,簇拥着下阶除。(zhèng dàn chàng)yăn zhēng zhēng nán dā jiù,cù yōng zhe xià jiē chú。

教我两下里难顾瞻,百般的没是处。jiāo wŏ liăng xià lĭ nán gù zhān,băi bān de mò shì chù。

(云)包待制爷爷,好葫芦提也!(yún)bāo dài zhì yé yé,hăo hú lú tí yĕ!

(包待制云)我着那大的儿子偿命,兀那婆子说甚么?(bāo dài zhì yún)wŏ zhe nà dà de ér zĭ cháng mìng,wù nà pó zĭ shuō shèn me?

(张千云)那婆子手扳定枷梢说:包待制爷爷葫芦提。(zhāng qiān yún)nà pó zĭ shŏu [bān,pān] dìng jiā shāo shuō:bāo dài zhì yé yé hú lú tí。

(包待制云)那婆子他道我葫芦提?(bāo dài zhì yún)nà pó zĭ tā dào wŏ hú lú tí?

与我拿过来!yŭ wŏ ná guò lái!

(正旦跪料)(包待制云)着你大儿子偿命,你怎生说我葫芦提?(zhèng dàn guì liào)(bāo dài zhì yún)zhe nĭ dà ér zĭ cháng mìng,nĭ zĕn shēng shuō wŏ hú lú tí?

(正旦云)老婆子怎敢说大人葫芦提,则是我孩儿孝顺,不争杀坏了他,教谁人养活老身?(zhèng dàn yún)lăo pó zĭ zĕn găn shuō dà rén hú lú tí,zé shì wŏ hái ér xiào shùn,bù zhēng shā [huài,pī,pēi] le tā,jiāo shuí rén yăng huó lăo shēn?

(包待制云)既是他母亲说大小厮孝顺,又多邻家保举,这是老夫差了。(bāo dài zhì yún)jì shì tā mŭ qīn shuō dà xiăo sī xiào shùn,yòu duō lín jiā băo jŭ,zhè shì lăo fū [chā,chà,chāi,cī] le。

留着大的养活他。liú zhe dà de yăng huó tā。

张千,着第二的偿命。zhāng qiān,zhe dì èr de cháng mìng。

(正旦唱)【隔尾】一壁厢大哥行牵挂着娘肠肚,一壁厢二哥行关连着痛肺腑。(zhèng dàn chàng)【gé wĕi】yī bì xiāng dà gē xíng qiān guà zhe niáng cháng [dù,dŭ],yī bì xiāng èr gē xíng guān lián zhe tòng fèi fŭ。

要偿命,留下孩儿,宁可将婆子去。yào cháng mìng,liú xià hái ér,nìng kĕ jiāng pó zĭ qù。

似这般狠毒,又无处告诉,手扳定枷梢叫声儿屈。sì zhè bān hĕn dú,yòu wú chù gào sù,shŏu [bān,pān] dìng jiā shāo jiào shēng ér qū。

(云)包待制爷爷好葫芦提也!(yún)bāo dài zhì yé yé hăo hú lú tí yĕ!

(包待制云)又做甚么大惊小怪的?(bāo dài zhì yún)yòu zuò shèn me dà jīng xiăo guài de?

(张千云)那婆子又说老爷葫芦提。(zhāng qiān yún)nà pó zĭ yòu shuō lăo yé hú lú tí。

(包待制云)与我拿过来!(bāo dài zhì yún)yŭ wŏ ná guò lái!

(正旦跪科)(包待制云)兀那婆子,将你第二的小厮偿命,怎生又说我葫芦提?(zhèng dàn guì kē)(bāo dài zhì yún)wù nà pó zĭ,jiāng nĭ dì èr de xiăo sī cháng mìng,zĕn shēng yòu shuō wŏ hú lú tí?

(正旦云)怎敢说爷爷葫芦提,则是第二的小厮会营运生理,不争着他偿命,谁养活老婆子?(zhèng dàn yún)zĕn găn shuō yé yé hú lú tí,zé shì dì èr de xiăo sī huì yíng yùn shēng lĭ,bù zhēng zhe tā cháng mìng,shuí yăng huó lăo pó zĭ?

(包待制云)着大的偿命,你说他孝顺;(bāo dài zhì yún)zhe dà de cháng mìng,nĭ shuō tā xiào shùn;

着第二的偿命,你说他会营运生理;zhe dì èr de cháng mìng,nĭ shuō tā huì yíng yùn shēng lĭ;

却着谁去偿命?què zhe shuí qù cháng mìng?

(王三自带枷科)(包待制云)兀那厮做甚么?(wáng sān zì dài jiā kē)(bāo dài zhì yún)wù nà sī zuò shèn me?

(王三云)大哥又不偿命,二哥又不偿命,眼见的是我了,不如早做个人情。(wáng sān yún)dà gē yòu bù cháng mìng,èr gē yòu bù cháng mìng,yăn jiàn de shì wŏ le,bù rú zăo zuò gè rén qíng。

(包待制云)也罢。(bāo dài zhì yún)yĕ bà。

张千,拿那小的出去偿命。zhāng qiān,ná nà xiăo de chū qù cháng mìng。

(做推转科)(包待制云)兀那婆子,这第三的小厮偿命,可中么?(zuò tuī zhuăn kē)(bāo dài zhì yún)wù nà pó zĭ,zhè dì sān de xiăo sī cháng mìng,kĕ zhōng me?

(正旦云)是了。(zhèng dàn yún)shì le。

可不道"三人同行小的苦"。kĕ bù dào"sān rén tóng xíng xiăo de kŭ"。

他偿命的是。tā cháng mìng de shì。

(包待制云)我不葫芦提么?(bāo dài zhì yún)wŏ bù hú lú tí me?

(正旦云)爷爷不葫芦提。(zhèng dàn yún)yé yé bù hú lú tí。

(包待制云)噤声!(bāo dài zhì yún)jìn shēng!

张千,拿回来!zhāng qiān,ná huí lái!

争些着婆子瞒过老夫。zhēng xiē zhe pó zĭ mán guò lăo fū。

眼前放着个前房后继,这两个小厮,必是你亲生的;yăn qián fàng zhe gè qián fáng hòu jì,zhè liăng gè xiăo sī,bì shì nĭ qīn shēng de;

这一个小厮,必是你乞养来的螟蛉之子,不着疼热,所以着他偿命。zhè yī gè xiăo sī,bì shì nĭ qĭ yăng lái de míng líng zhī zĭ,bù zhe téng rè,suŏ yĭ zhe tā cháng mìng。

兀那婆子,说的是呵,我自有个主意;wù nà pó zĭ,shuō de shì [hē,kē,ā,á,ă,à,a],wŏ zì yŏu gè zhŭ yì;

说的不是呵,我不道饶了你哩!shuō de bù shì [hē,kē,ā,á,ă,à,a],wŏ bù dào ráo le nĭ [lī,lĭ,li]!

(正旦云)三个都是我的孩儿,着我说些甚么?(zhèng dàn yún)sān gè dū shì wŏ de hái ér,zhe wŏ shuō xiē shèn me?

(包待制云)你若不实说,张千,与我打着者!(bāo dài zhì yún)nĭ ruò bù shí shuō,zhāng qiān,yŭ wŏ [dă,dá] zhe zhĕ!

(正旦云)大哥、二哥、三哥,我说则说,你则休生分了。(zhèng dàn yún)dà gē、èr gē、sān gē,wŏ shuō zé shuō,nĭ zé xiū shēng fèn le。

(包待制云)这大小厮,是你的亲儿么?(bāo dài zhì yún)zhè dà xiăo sī,shì nĭ de qīn ér me?

(正旦唱)【牧羊关】这孩儿虽不曾亲生养,却须是咱乳哺。(zhèng dàn chàng)【mù yáng guān】zhè hái ér suī bù céng qīn shēng yăng,què xū shì zán rŭ bŭ。

(包待制云)这第二的呢?(bāo dài zhì yún)zhè dì èr de ne?

(正旦唱)这一个偌大小,是老婆子抬举。(zhèng dàn chàng)zhè yī gè ruò dà xiăo,shì lăo pó zĭ tái jŭ。

(包待制云)兀那小的呢?(bāo dài zhì yún)wù nà xiăo de ne?

(正旦打悲科,唱)这一个是我的亲儿,这两个我是他的继母。(zhèng dàn [dă,dá] bēi kē,chàng)zhè yī gè shì wŏ de qīn ér,zhè liăng gè wŏ shì tā de jì mŭ。

(包待制云)兀那婆子,近前来。(bāo dài zhì yún)wù nà pó zĭ,jìn qián lái。

你差了也,前家儿着一个偿命,留着你亲生孩儿养活你可不好那!nĭ [chā,chà,chāi,cī] le yĕ,qián jiā ér zhe yī gè cháng mìng,liú zhe nĭ qīn shēng hái ér yăng huó nĭ kĕ bù hăo nà!

(正旦云)爷爷差了也!(zhèng dàn yún)yé yé [chā,chà,chāi,cī] le yĕ!

(唱)不争着前家儿偿了命,显得后尧婆忒心毒。(chàng)bù zhēng zhe qián jiā ér cháng le mìng,xiăn dé hòu yáo pó [tè,tuī,tēi] xīn dú。

我若学嫉妒的桑新妇,不羞见那贤达的鲁义姑!wŏ ruò xué jí dù de sāng xīn fù,bù xiū jiàn nà xián dá de lŭ yì gū!

(包待制云)兀那婆子,你还着他三人心服,果是谁打死人来?(bāo dài zhì yún)wù nà pó zĭ,nĭ huán zhe tā sān rén xīn fú,guŏ shì shuí [dă,dá] sĭ rén lái?

(正旦唱)【红芍药】浑身是口怎支吾?(zhèng dàn chàng)【hóng sháo yào】hún shēn shì kŏu zĕn zhī wú?

恰似个没嘴的葫芦。qià sì gè mò zuĭ de hú lú。

打的来皮开肉绽损肌肤,鲜血模糊,恰浑似活地狱。[dă,dá] de lái pí kāi ròu zhàn sŭn jī fū,xiān xuè mó hu,qià hún sì huó dì yù。

三个儿都教死去。sān gè ér dū jiāo sĭ qù。

你都官官相为倚亲属,更做道国戚皇族。nĭ dū guān guān xiāng wéi yĭ qīn shŭ,gèng zuò dào guó qī huáng zú。

(做打悲科,唱)【菩萨梁州】大哥罪犯遭诛,二哥死生别路,三哥身归地府,干闪下我这老孽身躯!(zuò [dă,dá] bēi kē,chàng)【pú sà liáng zhōu】dà gē zuì fàn zāo zhū,èr gē sĭ shēng bié lù,sān gē shēn guī dì fŭ,gān shăn xià wŏ zhè lăo niè shēn qū!

大哥孝顺识亲疏,二哥留下着当门户,第三个哥哥休言语,你偿命正合去。dà gē xiào shùn shí qīn shū,èr gē liú xià zhe dāng mén hù,dì sān gè gē gē xiū yán yŭ,nĭ cháng mìng zhèng hé qù。

常言道"三人同行小的苦",再不须大叫高呼。cháng yán dào"sān rén tóng xíng xiăo de kŭ",zài bù xū dà jiào gāo hū。

(包待制云)听了这婆子所言,方信道"良贾深藏若虚,君子盛德,容貌惹愚"。(bāo dài zhì yún)tīng le zhè pó zĭ suŏ yán,fāng xìn dào"liáng [jiă,gŭ] shēn cáng ruò xū,jūn zĭ shèng dé,róng mào ruò yú"。

这件事,老夫见为母者大贤,为子者至孝。zhè jiàn shì,lăo fū jiàn wéi mŭ zhĕ dà xián,wéi zĭ zhĕ zhì xiào。

为母者与陶孟同列,为子者与曾闵无二。wéi mŭ zhĕ yŭ táo mèng tóng liè,wéi zĭ zhĕ yŭ céng mĭn wú èr。

适间老夫昼寐,梦见一个蝴蝶坠在蛛网中,一个大蝴蝶来救出;shì jiān lăo fū zhòu mèi,mèng jiàn yī gè hú dié zhuì zài zhū wăng zhōng,yī gè dà hú dié lái jiù chū;

次者亦然;cì zhĕ yì rán;

后来一小蝴蝶亦坠网中,大蝴蝶虽见不救,飞腾而去。hòu lái yī xiăo hú dié yì zhuì wăng zhōng,dà hú dié suī jiàn bù jiù,fēi téng ér qù。

老夫心存恻隐,救这小蝴蝶出离罗网。lăo fū xīn cún cè yĭn,jiù zhè xiăo hú dié chū lí luó wăng。

天使老夫预知先兆之事,救这小的之命。tiān shĭ lăo fū yù zhī xiān zhào zhī shì,jiù zhè xiăo de zhī mìng。

(词云)恰才我依条犯法分轻重,不想这分外却有别词讼。(cí yún)qià cái wŏ yī tiáo fàn fă fèn qīng chóng,bù xiăng zhè fèn wài què yŏu bié cí sòng。

杀死平人怎干休?shā sĭ píng rén zĕn gān xiū?

莫言罪律难轻纵。mò yán zuì lǜ nán qīng zòng。

先教长男赴云阳,为言孝顺能供奉。xiān jiāo cháng nán fù yún yáng,wéi yán xiào shùn néng gòng fèng。

后教次子去餐刀,又言营运充日用。hòu jiāo cì zĭ qù cān dāo,yòu yán yíng yùn chōng rì yòng。

我着那最小的幼男去当刑,他便欢喜紧将儿发送。wŏ zhe nà zuì xiăo de yòu nán qù dāng xíng,tā biàn huān xĭ jĭn jiāng ér fà sòng。

只把前家儿子苦哀矜,倒是自己亲儿不悲痛。zhĭ bă qián jiā ér zĭ kŭ āi [jīn,qín,guān],dăo shì zì jĭ qīn ér bù bēi tòng。

似此三从四德可褒封,贞烈贤达宜请俸。sì cĭ sān cóng sì dé kĕ bāo fēng,zhēn liè xián dá yí qĭng fèng。

忽然省起这事来,天使游魂预惊动。hū rán [shĕng,xĭng] qĭ zhè shì lái,tiān shĭ yóu hún yù jīng dòng。

三个草虫伤蛛丝,何异子母官司向谁控。sān gè căo chóng shāng zhū sī,hé yì zĭ mŭ guān sī xiàng shuí kòng。

三番继母弃亲儿,正应着午时一枕蝴蝶梦。sān fān jì mŭ qì qīn ér,zhèng yīng zhe wŭ shí yī zhĕn hú dié mèng。

张千,把一干人都下在死囚牢中去!zhāng qiān,bă yī gān rén dū xià zài sĭ qiú láo zhōng qù!

(正旦慌向前扯科,唱)【水仙子】则见他前推后拥厮揪捽,我与你扳住枷梢高叫屈。(zhèng dàn huāng xiàng qián chĕ kē,chàng)【shuĭ xiān zĭ】zé jiàn tā qián tuī hòu yōng sī jiū zú,wŏ yŭ nĭ [bān,pān] zhù jiā shāo gāo jiào qū。

眼睁睁有去路无回路,好教我百般的没是处。yăn zhēng zhēng yŏu qù lù wú huí lù,hăo jiāo wŏ băi bān de mò shì chù。

这窝儿便死待如何?zhè wō ér biàn sĭ dài rú hé?

好和弱随将去,死共活拦当住,我只得紧指住在服。hăo hé ruò suí jiāng qù,sĭ gòng huó lán dāng zhù,wŏ zhĭ dé jĭn zhĭ zhù zài fú。

(张千推旦科,押三人下)(正旦唱)【黄钟尾】包龙图往常断事曾着数,今日为官忒慕古。(zhāng qiān tuī dàn kē,[yā,yá] sān rén xià)(zhèng dàn chàng)【huáng zhōng wĕi】bāo lóng tú wăng cháng duàn shì céng zhe shŭ,jīn rì wéi guān [tè,tuī,tēi] mù gŭ。

枉教你坐黄堂、带虎符,受荣华、请俸禄。wăng jiāo nĭ zuò huáng táng、dài hŭ fú,shòu róng huá、qĭng fèng lù。

俺孩儿好冤屈,不睹事下牢狱。ăn hái ér hăo yuān qū,bù dŭ shì xià láo yù。

割舍了待泼做:告都堂、诉省部;gē shĕ le dài pō zuò:gào dū táng、sù [shĕng,xĭng] bù;

撅皇城、打怨鼓;juē huáng chéng、[dă,dá] yuàn gŭ;

见銮舆、便唐突。jiàn luán yú、biàn táng tū。

呆老婆唱今古,又无人肯做主,则不如觅死处,眼不见鳏寡孤独;[dāi,ái] lăo pó chàng jīn gŭ,yòu wú rén kĕn zuò zhŭ,zé bù rú mì sĭ chù,yăn bù jiàn guān guă gū dú;

也强如没归着,痛煞煞、哭啼啼、活受苦!yĕ qiáng rú mò guī zhe,tòng [shà,shā] [shà,shā]、kū tí tí、huó shòu kŭ!

(下)(包待制云)张千,你近前来,可是恁的……(张千云)可是中也不中?(xià)(bāo dài zhì yún)zhāng qiān,nĭ jìn qián lái,kĕ shì nèn de……(zhāng qiān yún)kĕ shì zhōng yĕ bù zhōng?

(包待制云)贼禽兽,我的言语,可是中也不中!(bāo dài zhì yún)zéi qín shòu,wŏ de yán yŭ,kĕ shì zhōng yĕ bù zhōng!

(诗云)我扶立当今圣明主,欲播清风千万古。(shī yún)wŏ fú lì dāng jīn shèng míng zhŭ,yù [bō,bò] qīng fēng qiān wàn gŭ。

这些公事断不开,怎坐南衙开封府。zhè xiē gōng shì duàn bù kāi,zĕn zuò nán yá kāi fēng fŭ。

(同下)第三折(张千同李万上,诗云)手执无情棒,怀揣滴泪钱。(tóng xià)dì sān zhé(zhāng qiān tóng lĭ wàn shàng,shī yún)shŏu zhí wú qíng bàng,huái [chuăi,chuāi,chuài] dī lèi qián。

晓行狼虎路,夜伴死尸眠。xiăo xíng láng hŭ lù,yè bàn sĭ shī mián。

自家张千便是。zì jiā zhāng qiān biàn shì。

有王大、王二、王三下在死囚牢中。yŏu wáng dà、wáng èr、wáng sān xià zài sĭ qiú láo zhōng。

与我拿将他三人出来!yŭ wŏ ná jiāng tā sān rén chū lái!

(王大、王二上,云)哥哥可怜见!(wáng dà、wáng èr shàng,yún)gē gē kĕ lián jiàn!

(张千云)别过枷梢来,打三下杀威棒!(zhāng qiān yún)bié guò jiā shāo lái,[dă,dá] sān xià shā wēi bàng!

(打三下科,云)那第三个在那里?([dă,dá] sān xià kē,yún)nà dì sān gè zài nà lĭ?

(王三上,云)我来了!(wáng sān shàng,yún)wŏ lái le!

(张千云)李万,抬过押床来,丢过这滚肚索去扯紧着!(zhāng qiān yún)lĭ wàn,tái guò [yā,yá] chuáng lái,diū guò zhè gŭn [dù,dŭ] suŏ qù chĕ jĭn zhe!

(做扯科,三人叫科。(zuò chĕ kē,sān rén jiào kē。

张千云)李万,你家去吃饭,我看着。zhāng qiān yún)lĭ wàn,nĭ jiā qù [chī,jí] fàn,wŏ kàn zhe。

则怕提牢官来。zé pà tí láo guān lái。

(李万下)(正旦上,云)我三个孩儿都下在死囚牢中,我叫化了些残汤剩饭,送与孩儿每吃去。(lĭ wàn xià)(zhèng dàn shàng,yún)wŏ sān gè hái ér dū xià zài sĭ qiú láo zhōng,wŏ jiào huà le xiē cán tāng shèng fàn,sòng yŭ hái ér mĕi [chī,jí] qù。

(唱)【正宫】【端正好】遥望着死囚牢,恰离了悲田院,谁敢道半步俄延!(chàng)【zhèng gōng】【duān zhèng hăo】yáo wàng zhe sĭ qiú láo,qià lí le bēi tián yuàn,shuí găn dào bàn bù é yán!

排门儿叫化都寻遍,讨了些泼剩饭和杂面。pái mén ér jiào huà dū xún biàn,tăo le xiē pō shèng fàn hé zá miàn。

【滚绣球】俺孩儿本思量做状元,坐琴堂、请俸钱。【gŭn xiù qiú】ăn hái ér bĕn sī liáng zuò zhuàng yuán,zuò qín táng、qĭng fèng qián。

谁曾遭这般刑宪,又不曾犯"五刑之属三千"。shuí céng zāo zhè bān xíng xiàn,yòu bù céng fàn"wŭ xíng zhī shŭ sān qiān"。

我不肯吃、不肯穿,烧地卧、炙地眠,谁曾受这般贫贱!wŏ bù kĕn [chī,jí]、bù kĕn chuān,shāo dì wò、zhì dì mián,shuí céng shòu zhè bān pín jiàn!

正按着陈婆婆古语常言,他须"不求金玉重重贵,却甚儿孙个个贤",受煞熬煎。zhèng àn zhe chén pó pó gŭ yŭ cháng yán,tā xū"bù qiú jīn yù chóng chóng guì,què shèn ér sūn gè gè xián",shòu [shà,shā] [áo,āo] jiān。

(做到牢门科,云)这里是牢门首,我拽动这铃索者。(zuò dào láo mén kē,yún)zhè lĭ shì láo mén shŏu,wŏ [zhuài,yè,zhuāi] dòng zhè líng suŏ zhĕ。

(张千云)则怕是提牢官来。(zhāng qiān yún)zé pà shì tí láo guān lái。

我开开这门,看是谁拽动铃索来?wŏ kāi kāi zhè mén,kàn shì shuí [zhuài,yè,zhuāi] dòng líng suŏ lái?

(正旦云)是我拽来。(zhèng dàn yún)shì wŏ [zhuài,yè,zhuāi] lái。

(张打科,云)老村婆子,这是你家里!(zhāng [dă,dá] kē,yún)lăo cūn pó zĭ,zhè shì nĭ jiā lĭ!

你来做甚么?nĭ lái zuò shèn me?

(正旦云)我与三个孩儿送饭来。(zhèng dàn yún)wŏ yŭ sān gè hái ér sòng fàn lái。

(张千云)灯油钱也无,冤苦钱也无;(zhāng qiān yún)dēng yóu qián yĕ wú,yuān kŭ qián yĕ wú;

俺吃着死囚的衣饭,有钞将些来使;ăn [chī,jí] zhe sĭ qiú de yī fàn,yŏu chāo jiāng xiē lái shĭ;

(正旦云)哥哥可怜见,一个老的被人打死了,三个孩儿又在死囚牢内,老身吃了早晨,无了晚夕,前街后巷叫化了些残汤剩饭,与孩儿每充饥。(zhèng dàn yún)gē gē kĕ lián jiàn,yī gè lăo de bèi rén [dă,dá] sĭ le,sān gè hái ér yòu zài sĭ qiú láo nèi,lăo shēn [chī,jí] le zăo chén,wú le wăn xī,qián jiē hòu xiàng jiào huà le xiē cán tāng shèng fàn,yŭ hái ér mĕi chōng jī。

哥哥只可怜见!gē gē zhĭ kĕ lián jiàn!

(唱)【倘秀才】叫化的剩饭重煎再煎,补衲的破袄儿翻穿了正穿。(chàng)【[tăng,cháng] xiù cái】jiào huà de shèng fàn chóng jiān zài jiān,bŭ nà de pò ăo ér fān chuān le zhèng chuān。

(云)哥哥,则这件旧衣服送你罢!(yún)gē gē,zé zhè jiàn jiù yī fú sòng nĭ bà!

(唱)有这个旧褐袖,与哥哥且做些冤苦钱。(chàng)yŏu zhè gè jiù [hè,hé] xiù,yŭ gē gē qiĕ zuò xiē yuān kŭ qián。

(张千云)我也不要你的。(zhāng qiān yún)wŏ yĕ bù yào nĭ de。

(正旦唱)谢哥哥相觑当,厮周全,把孩儿每可怜。(zhèng dàn chàng)xiè gē gē xiāng [qù,qū] dāng,sī zhōu quán,bă hái ér mĕi kĕ lián。

(张千云)罪已问定也,救不的了。(zhāng qiān yún)zuì yĭ wèn dìng yĕ,jiù bù de le。

(正旦唱)【脱布衫】争奈一家一计,肠肚萦牵;(zhèng dàn chàng)【tuō bù shān】zhēng nài yī jiā yī jì,cháng [dù,dŭ] yíng qiān;

一上一下,语话熬煎;yī shàng yī xià,yŭ huà [áo,āo] jiān;

一左一右,把孩儿顾恋;yī zuŏ yī yòu,bă hái ér gù liàn;

一捋一把,雨泪涟涟。yī [lǚ,luō] yī bă,yŭ lèi lián lián。

【醉太平】数说起罪愆,委实的衔冤,我这里烦烦恼恼怨青大,告哥哥可怜。【zuì tài píng】shŭ shuō qĭ zuì qiān,wĕi shí de xián yuān,wŏ zhè lĭ fán fán năo năo yuàn qīng dà,gào gē gē kĕ lián。

他三个足丢没乱眼脑剔抽秃刷转,依柔乞煞手脚滴羞笃速战;tā sān gè zú diū mò luàn yăn năo tī chōu tū [shuā,shuà] zhuăn,yī róu qĭ [shà,shā] shŏu jiăo dī xiū dŭ sù zhàn;

迷留没乱救他叫破俺喉咽,气的来前合后偃。mí liú mò luàn jiù tā jiào pò ăn hóu yàn,qì de lái qián hé hòu yăn。

(张千云)放你进来,我掩上这门。(zhāng qiān yún)fàng nĭ jìn lái,wŏ yăn shàng zhè mén。

(正旦进见科,云)兀的不是我孩儿!(zhèng dàn jìn jiàn kē,yún)wù de bù shì wŏ hái ér!

(做悲科)(王大云)母亲,你做甚么来?(zuò bēi kē)(wáng dà yún)mŭ qīn,nĭ zuò shèn me lái?

(正旦云)我与你送饭来。(zhèng dàn yún)wŏ yŭ nĭ sòng fàn lái。

(正旦向张千云)哥哥,怎生放我孩儿吃些饭也好!(zhèng dàn xiàng zhāng qiān yún)gē gē,zĕn shēng fàng wŏ hái ér [chī,jí] xiē fàn yĕ hăo!

(张千云)你没手?(zhāng qiān yún)nĭ mò shŏu?

兀那婆子,喂你那孩儿。wù nà pó zĭ,wèi nĭ nà hái ér。

(正旦喂王大、王二科,唱)【笑和尚】我、我、我两三步走向前,将、将、将把饭食从头劝,我、我、我一匙匙都抄遍;(zhèng dàn wèi wáng dà、wáng èr kē,chàng)【xiào hé shàng】wŏ、wŏ、wŏ liăng sān bù zŏu xiàng qián,jiāng、jiāng、jiāng bă fàn shí cóng tóu quàn,wŏ、wŏ、wŏ yī [chí,shi] [chí,shi] dū chāo biàn;

你、你、你胡噎饥,你、你、你润喉咽。nĭ、nĭ、nĭ hú yē jī,nĭ、nĭ、nĭ rùn hóu yàn。

(王三云)娘也,我也吃些儿。(wáng sān yún)niáng yĕ,wŏ yĕ [chī,jí] xiē ér。

(正旦唱)石和尚好共歹一口口刚刚咽。(zhèng dàn chàng)shí hé shàng hăo gòng dăi yī kŏu kŏu gāng gāng yàn。

译文

注释

下一篇:母亲

声明:所有作品(图文、音视频)均由用户自行上传分享,仅供网友学习交流。

杂剧·包待制三勘蝴蝶梦译文

【译文】

杂剧·包待制三勘蝴蝶梦注释

【注释】

杂剧·包待制三勘蝴蝶梦赏析

【赏析】

杂剧·包待制三勘蝴蝶梦背景

【背景】