杂剧·破苻坚蒋神灵应

李文蔚[元代]

第一折(冲末扮苻坚领卒子上)(苻坚云)府库充实聚宝珍,数年修政以安民。dì yī zhé(chōng mò bàn fú jiān lĭng [zú,cù] zĭ shàng)(fú jiān yún)fŭ kù chōng shí jù băo zhēn,shŭ nián xiū zhèng yĭ ān mín。

强兵富国兴王地,守治长安号大秦。qiáng bīng fù guó xīng wáng dì,shŏu zhì cháng ān hào dà qín。

某乃秦公苻坚是也。mŏu năi qín gōng fú jiān shì yĕ。

原祖中蒲人氏,我父乃蒲洪,授都督之职,后改姓苻。yuán zŭ zhōng pú rén shì,wŏ fù năi pú hóng,shòu dū dū zhī zhí,hòu găi xìng fú。

永和六年十一月,某将兵入长安,初归民心未定,某遣使赴建康,各举孝悌廉直。yŏng hé liù nián shí yī yuè,mŏu jiāng bīng rù cháng ān,chū guī mín xīn wèi dìng,mŏu qiăn shĭ fù jiàn kāng,gè jŭ xiào tì lián zhí。

有吕婆楼举王猛有谋略之才,某招纳用之,某拜他为军师。yŏu lǚ pó lóu jŭ wáng mĕng yŏu móu lüè zhī cái,mŏu zhāo nà yòng zhī,mŏu bài tā wéi jūn shī。

修政以来,开辟田畴,练习军士,因此上国富兵强,数载秦国大治。xiū zhèng yĭ lái,kāi pì tián chóu,liàn xí jūn shì,yīn cĭ shàng guó fù bīng [qiáng ,qiăng,jiàng],shŭ zăi qín guó dà zhì。

某心中惟有一件大事,未曾称意。mŏu xīn zhōng wéi yŏu yī jiàn dà shì,wèi céng [chēng,chèn,chèng] yì。

某与军师商议,看此人有何机见。mŏu yŭ jūn shī shāng yì,kàn cĭ rén yŏu hé jī jiàn。

小校,与我请军师王猛来者。xiăo [xiào,jiào],yŭ wŏ qĭng jūn shī wáng mĕng lái zhĕ。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

王猛安在?wáng mĕng ān zài?

(正末扮王猛上,云)老夫姓王名猛字景略,北海人也。(zhèng mò bàn wáng mĕng shàng,yún)lăo fū xìng wáng míng mĕng zì jĭng lüè,bĕi hăi rén yĕ。

少时学倜傥而有大志,隐居华阴,后吕婆楼举荐,得见秦公苻坚,封老夫为军师之职。shào shí xué tì tăng ér yŏu dà zhì,yĭn jū huá yīn,hòu lǚ pó lóu jŭ jiàn,dé jiàn qín gōng fú jiān,fēng lăo fū wéi jūn shī zhī zhí。

商议国之大事,须索走一遭去,乃继前朝之遗呵!shāng yì guó zhī dà shì,xū suŏ zŏu yī zāo qù,năi jì qián zhāo zhī yí [hē,kē,ā,á,ă,à,a]!

(唱)【仙吕】【点绛唇】想起那汉室兴邦,立基开创。(chàng)【xiān lǚ】【diăn jiàng chún】xiăng qĭ nà hàn shì xīng bāng,lì jī kāi [chuàng,chuāng]。

萧丞相,韩信张良,他正是杰士从天降。xiāo chéng xiàng,hán xìn zhāng liáng,tā zhèng shì jié shì cóng tiān [jiàng,xiáng]。

【混江龙】万民仰望,中兴光武出南阳。【hún jiāng lóng】wàn mín yăng wàng,zhōng xīng guāng wŭ chū nán yáng。

衣冠济楚,人物轩昂。yī guān jì chŭ,rén wù xuān áng。

道统相承尊礼义,彝伦正体叙纲常。dào tŏng xiàng chéng zūn lĭ yì,yí lún zhèng tĭ xù gāng cháng。

因此上繁华美丽,盛成风光,卿云秀气,瑞霭祯祥。yīn cĭ shàng fán huá mĕi lì,shèng chéng fēng guāng,qīng yún xiù qì,ruì ăi zhēn xiáng。

他正是乐雍熙宁宇宙大朝臣,端的是贺升平安社稷边庭将,那其间息平戈戟,不动刀枪。tā zhèng shì lè yōng xī nìng yŭ zhòu dà zhāo chén,duān de shì hè shēng píng ān shè jì biān tíng jiāng,nà qí jiān xī píng gē jĭ,bù dòng dāo qiāng。

(云)可早来到也。(yún)kĕ zăo lái dào yĕ。

报复去,道有王猛来了也。bào fù qù,dào yŏu wáng mĕng lái le yĕ。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

喏,报的大人得知,有王猛来了也。[ruò,nuò],bào de dà rén dé zhī,yŏu wáng mĕng lái le yĕ。

(苻坚云)道有请。(fú jiān yún)dào yŏu qĭng。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

有请!yŏu qĭng!

(见科)(正末云)大人,今请老夫来,有何事商议也?(jiàn kē)(zhèng mò yún)dà rén,jīn qĭng lăo fū lái,yŏu hé shì shāng yì yĕ?

(苻坚云)今请军师来,论古今得失之事。(fú jiān yún)jīn qĭng jūn shī lái,lùn gŭ jīn dé shī zhī shì。

我想汉末晋初,谁能豪杰?wŏ xiăng hàn mò jìn chū,shuí néng háo jié?

某得卿者,胜刘备得诸葛也。mŏu dé qīng zhĕ,shèng liú bèi dé zhū gĕ yĕ。

(正末云)大人不知,听我说一遍。(zhèng mò yún)dà rén bù zhī,tīng wŏ shuō yī biàn。

(苻坚云)军师,你慢慢的说一遍,我试听咱。(fú jiān yún)jūn shī,nĭ màn màn de shuō yī biàn,wŏ shì tīng zán。

(正末唱)【油葫芦】那其间鼎足三分豪气强,魏吴刘英俊广。(zhèng mò chàng)【yóu hú lú】nà qí jiān dĭng zú sān fēn háo qì [qiáng ,qiăng,jiàng],wèi wú liú yīng jùn guăng。

则不如蜀王三请卧龙冈。zé bù rú shŭ wáng sān qĭng wò lóng gāng。

(苻坚云)三分之中,有甚么英才也?(fú jiān yún)sān fēn zhī zhōng,yŏu shèn me yīng cái yĕ?

(正末唱)那先生神机妙策能雄壮,端的是忠心报国多兴旺。(zhèng mò chàng)nà xiān shēng shén jī miào cè néng xióng zhuàng,duān de shì zhōng xīn bào guó duō xīng wàng。

(苻坚云)据诸葛谋欺魏国,智压东吴,剑挥星斗,笔扫群雄。(fú jiān yún)[jù,jū] zhū gĕ móu qī wèi guó,zhì yā dōng wú,jiàn huī xīng dòu,bĭ săo qún xióng。

论行兵古今绝矣。lùn xíng bīng gŭ jīn jué yĭ。

(正末唱)他住田渭水滨,下城都濯锦江,端的是英才四海高名望,不枉了青史写贤良。(zhèng mò chàng)tā zhù tián wèi shuĭ bīn,xià chéng dū zhuó jĭn jiāng,duān de shì yīng cái sì hăi gāo míng wàng,bù wăng le qīng shĭ xiĕ xián liáng。

(苻坚云)想诸葛武侯,屯田于渭滨,三分之后,再有谁也?(fú jiān yún)xiăng zhū gĕ wŭ hóu,[tún,zhūn] tián yú wèi bīn,sān fēn zhī hòu,zài yŏu shuí yĕ?

(正末唱)【天下乐】后来也司马威权立晋邦,兴也波王,据洛阳,因此上群臣劝移都建康。(zhèng mò chàng)【tiān xià lè】hòu lái yĕ sī mă wēi quán lì jìn bāng,xīng yĕ bō wáng,[jù,jū] luò yáng,yīn cĭ shàng qún chén quàn yí dū jiàn kāng。

(苻坚云)晋朝有甚大才之人?(fú jiān yún)jìn zhāo yŏu shèn dà cái zhī rén?

(正末唱)有谢安雅量宽,有桓冲志气刚,都是些尽全忠,真栋梁。(zhèng mò chàng)yŏu xiè ān yă liang kuān,yŏu huán chōng zhì qì gāng,dū shì xiē jìn quán zhōng,zhēn dòng liáng。

(苻坚云)军师不知,吾自承业以来十余载,四方略定,某欲待图晋,今统兵讨之,未知军师意下如何也?(fú jiān yún)jūn shī bù zhī,wú zì chéng yè yĭ lái shí yú zăi,sì fāng lüè dìng,mŏu yù dài tú jìn,jīn tŏng bīng tăo zhī,wèi zhī jūn shī yì xià rú hé yĕ?

(正末唱)【金盏儿】我如今火西凉,定西羌,西蜀远远皆归向,削平陇右立秦邦。(zhèng mò chàng)【jīn zhăn ér】wŏ rú jīn huŏ xī liáng,dìng xī qiāng,xī shŭ yuăn yuăn jiē guī xiàng,[xuē,xiāo,xuè] píng lŏng yòu lì qín bāng。

见如今民安丰稔岁,王道乐遐昌,则不如宽洪兴率土,存正守封疆。jiàn rú jīn mín ān fēng ruòn suì,wáng dào lè xiá chāng,zé bù rú kuān hóng xīng [lǜ,shuài,shuò] tŭ,cún zhèng shŏu fēng jiāng。

(苻坚云)军师,想某收蜀破陇,天下十分得其士也。(fú jiān yún)jūn shī,xiăng mŏu shōu shŭ pò lŏng,tiān xià shí fēn dé qí shì yĕ。

今若雄兵大举,有先锋、中军合后,左右接连,旗鼓相望,前后千里,必有万全之功。jīn ruò xióng bīng dà jŭ,yŏu xiān fēng、zhōng jūn hé hòu,zuŏ yòu jiē lián,qí gŭ xiàng wàng,qián hòu qiān lĭ,bì yŏu wàn quán zhī gōng。

先生勿阻是举也。xiān shēng wù zŭ shì jŭ yĕ。

(正末唱)【醉中天】仰望着晋室为尊上,纳进可归降,(苻坚云)率百万雄兵,将他一鼓而下也。(zhèng mò chàng)【zuì zhōng tiān】yăng wàng zhe jìn shì wéi zūn shàng,nà jìn kĕ guī [jiàng,xiáng],(fú jiān yún)[lǜ,shuài,shuò] băi wàn xióng bīng,jiāng tā yī gŭ ér xià yĕ。

(正末唱)便休题领貔貅远播扬,大国有驰名将。(zhèng mò chàng)biàn xiū tí lĭng pí xiū yuăn [bō,bò] yáng,dà guó yŏu chí míng jiāng。

(苻坚云)某用兵无差,遣将得力也。(fú jiān yún)mŏu yòng bīng wú [chā,chà,chāi,cī],qiăn jiāng dé lì yĕ。

(正末唱)休夸逞百能臼强,莫施逞一冲一撞,我则怕枉徒劳措手难防。(zhèng mò chàng)xiū kuā chĕng băi néng jiù [qiáng ,qiăng,jiàng],mò shī chĕng yī chōng yī [zhuàng,chuáng],wŏ zé pà wăng tú láo cuò shŏu nán fáng。

(苻坚云)我观江东微弱,必有惧怯之心,兴兵大进,一鼓而下,有何难哉也!(fú jiān yún)wŏ guān jiāng dōng wēi ruò,bì yŏu jù qiè zhī xīn,xīng bīng dà jìn,yī gŭ ér xià,yŏu hé nán zāi yĕ!

(正末唱)【尾声】尊建业望神京,拱上国瞻天象,休小觑东南一方。(zhèng mò chàng)【wĕi shēng】zūn jiàn yè wàng shén jīng,gŏng shàng guó zhān tiān xiàng,xiū xiăo [qù,qū] dōng nán yī fāng。

看了二水中分白鹭洲,插青天山势轩昂,映晖光,水国江乡,端的是贵府高名王谢堂。kàn le èr shuĭ zhōng fēn bái lù zhōu,chā qīng tiān shān shì xuān áng,yìng huī guāng,shuĭ guó jiāng xiāng,duān de shì guì fŭ gāo míng wáng xiè táng。

(苻坚云)先生,凭着俺本国人马,务要征战一遭也。(fú jiān yún)xiān shēng,píng zhe ăn bĕn guó rén mă,wù yào zhēng zhàn yī zāo yĕ。

(正末唱)慢矜夸兵多将广,且休题人强马壮,(带云)大人,你休举兵,(唱)则不如存仁布德守秦邦。(zhèng mò chàng)màn [jīn,qín,guān] kuā bīng duō jiāng guăng,qiĕ xiū tí rén qiáng mă zhuàng,(dài yún)dà rén,nĭ xiū jŭ bīng,(chàng)zé bù rú cún rén bù dé shŏu qín bāng。

(下)(苻坚云)先生去了也。(xià)(fú jiān yún)xiān shēng qù le yĕ。

某欲待图晋,军师坚意不肯。mŏu yù dài tú jìn,jūn shī jiān yì bù kĕn。

某手下有中大夫阳耳公苻融,此人知天文,晓地理,观气色,辨风云。mŏu shŏu xià yŏu zhōng dà fū yáng ĕr gōng fú róng,cĭ rén zhī tiān wén,xiăo dì lĭ,guān qì sè,biàn fēng yún。

某唤他来,与他商议,看他意下如何?mŏu huàn tā lái,yŭ tā shāng yì,kàn tā yì xià rú hé?

小校,与我请阳平公苻融来者。xiăo [xiào,jiào],yŭ wŏ qĭng yáng píng gōng fú róng lái zhĕ。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

阳平公安在?yáng píng gōng ān zài?

(苻融上,云)威镇群雄透胆寒,常怀义胆与忠肝,为臣竭力施公正,赤心辅弼立江山。(fú róng shàng,yún)wēi zhèn qún xióng tòu dăn hán,cháng huái yì dăn yŭ zhōng gān,wéi chén jié lì shī gōng zhèng,chì xīn fŭ bì lì jiāng shān。

小官乃阳平公苻融是也。xiăo guān năi yáng píng gōng fú róng shì yĕ。

生于汉末之间,学成文武全才,智勇并行。shēng yú hàn mò zhī jiān,xué chéng wén wŭ quán cái,zhì yŏng bìng xíng。

小官正在私宅,令人来报苻公呼唤,须索走一遭去。xiăo guān zhèng zài sī zhái,lìng rén lái bào fú gōng hū huàn,xū suŏ zŏu yī zāo qù。

报复去,道有苻融来了也。bào fù qù,dào yŏu fú róng lái le yĕ。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

喏,报的大人得知,有阳平公来了也。[ruò,nuò],bào de dà rén dé zhī,yŏu yáng píng gōng lái le yĕ。

(苻坚云)道有请。(fú jiān yún)dào yŏu qĭng。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

有请(见科)(苻融云)公子呼唤苻融来,有何事商议?yŏu qĭng(jiàn kē)(fú róng yún)gōng zĭ hū huàn fú róng lái,yŏu hé shì shāng yì?

(苻坚云)苻融,唤你来别无甚事,某听知的晋国兵微将寡,缺少用武之将,我今要统兵图晋,未知你意下如何?(fú jiān yún)fú róng,huàn nĭ lái bié wú shèn shì,mŏu tīng zhī de jìn guó bīng wēi jiāng guă,quē shào yòng wŭ zhī jiāng,wŏ jīn yào tŏng bīng tú jìn,wèi zhī nĭ yì xià rú hé?

(苻融云)公子,便好道"国有事君臣议论,家有事父子商量"。(fú róng yún)gōng zĭ,biàn hăo dào"guó yŏu shì jūn chén yì lùn,jiā yŏu shì fù zĭ shāng liang"。

今欲要伐晋,必起干戈。jīn yù yào fá jìn,bì qĭ gān gē。

孙子曰:"兵者国之大事,死生之地,存亡之道,不可不察也。sūn zĭ yuē:"bīng zhĕ guó zhī dà shì,sĭ shēng zhī dì,cún wáng zhī dào,bù kĕ bù chá yĕ。

"晋室虽然兵微将寡,无有不正之事。"jìn shì suī rán bīng wēi jiāng guă,wú yŏu bù zhèng zhī shì。

有桓冲、谢安,乃江表社稷之臣。yŏu huán chōng、xiè ān,năi jiāng biăo shè jì zhī chén。

今福德在晋,奈长江险阻。jīn fú dé zài jìn,nài cháng jiāng xiăn zŭ。

王景略一时英杰,尝比之诸葛武侯,言听计用,后霸西蜀五十四郡。wáng jĭng lüè yī shí yīng jié,cháng bĭ zhī zhū gĕ wŭ hóu,yán tīng jì yòng,hòu bà xī shŭ wŭ shí sì jùn。

今景略之谋,公皆不信之。jīn jĭng lüè zhī móu,gōng jiē bù xìn zhī。

昔日春秋吴夫差不听子胥之谏,越兵侵吴;xī rì chūn qiū wú fū [chā,chà,chāi,cī] bù tīng zĭ xū zhī jiàn,yuè bīng qīn wú;

项籍不听范增之言,阴陵失路自刎而亡。xiàng jí bù tīng fàn zēng zhī yán,yīn líng shī lù zì wĕn ér wáng。

今公子不听景略苻融之语,恐防有失,岂不危哉!jīn gōng zĭ bù tīng jĭng lüè fú róng zhī yŭ,kŏng fáng yŏu shī,qĭ bù wēi zāi!

若伐晋者有三难,不可伐之。ruò fá jìn zhĕ yŏu sān nán,bù kĕ fá zhī。

(苻坚云)可是那三难?(fú jiān yún)kĕ shì nà sān nán?

(苻融云)天道不顺者,一也;(fú róng yún)tiān dào bù shùn zhĕ,yī yĕ;

晋国无衅者,二也;jìn guó wú xìn zhĕ,èr yĕ;

数战兵疲,民有畏敌者,三也。shŭ zhàn bīng pí,mín yŏu wèi dí zhĕ,sān yĕ。

晋未可灭,昭然。jìn wèi kĕ miè,zhāo rán。

即令劳师大举,恐无万全之功,晋乃亦不可图也。jí lìng láo shī dà jŭ,kŏng wú wàn quán zhī gōng,jìn năi yì bù kĕ tú yĕ。

枉惹祸殃,悔之晚矣!wăng ruò huò yāng,huĭ zhī wăn yĭ!

苻融不敢自专,乞公子尊鉴不错。fú róng bù găn zì zhuān,qĭ gōng zĭ zūn jiàn bù cuò。

(苻坚云)噤声!(fú jiān yún)jìn shēng!

大事已定,勿得狂言也。dà shì yĭ dìng,wù dé kuáng yán yĕ。

如若违令,必无轻恕。rú ruò wéi lìng,bì wú qīng shù。

尔退!ĕr tuì!

(苻融云)公既不听小官之言,须索回避,他日若有差迟,莫道苻融不曾劝谏也。(fú róng yún)gōng jì bù tīng xiăo guān zhī yán,xū suŏ huí bì,tā rì ruò yŏu [chā,chà,chāi,cī] chí,mò dào fú róng bù céng quàn jiàn yĕ。

收拾献策呈言意,且做抽头缄人。shōu shí xiàn cè chéng yán yì,qiĕ zuò chōu tóu jiān rén。

(下)(苻坚云)苻融去了也。(xià)(fú jiān yún)fú róng qù le yĕ。

小校,与我唤将大将梁成来者。xiăo [xiào,jiào],yŭ wŏ huàn jiāng dà jiāng liáng chéng lái zhĕ。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

梁成安在?liáng chéng ān zài?

(净梁成上,云)人中之灵,卒中之精,西秦名将,大将梁成。(jìng liáng chéng shàng,yún)rén zhōng zhī líng,[zú,cù] zhōng zhī jīng,xī qín míng jiāng,dà jiāng liáng chéng。

某乃大将梁成是也,佐于苻坚手下为将。mŏu năi dà jiāng liáng chéng shì yĕ,zuŏ yú fú jiān shŏu xià wéi jiāng。

正在教场中操兵练士,令人来报苻公呼唤,须索走一遭去。zhèng zài jiāo chăng zhōng [cāo,cào] bīng liàn shì,lìng rén lái bào fú gōng hū huàn,xū suŏ zŏu yī zāo qù。

可早来到也。kĕ zăo lái dào yĕ。

报复去。bào fù qù。

道有梁成来了也。dào yŏu liáng chéng lái le yĕ。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

喏,报的大人得知,有梁成来了也。[ruò,nuò],bào de dà rén dé zhī,yŏu liáng chéng lái le yĕ。

(苻坚云)着他过来。(fú jiān yún)zhe tā guò lái。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

过去!guò qù!

(见科)(梁成云)公子唤小官,那厢使用?(jiàn kē)(liáng chéng yún)gōng zĭ huàn xiăo guān,nà xiāng shĭ yòng?

(苻坚云)且一壁有者!(fú jiān yún)qiĕ yī bì yŏu zhĕ!

小校,与我唤将慕容垂来者。xiăo [xiào,jiào],yŭ wŏ huàn jiāng mù róng chuí lái zhĕ。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

慕容垂安在?mù róng chuí ān zài?

(净慕容垂上,云)鹊桦雕弓把铁胎,弦粗面阔用人抬。(jìng mù róng chuí shàng,yún)què huà diāo gōng bă tiĕ tāi,xián cū miàn kuò yòng rén tái。

力打三石腰间挂,临军对阵拽不开。lì [dă,dá] sān shí yāo jiān guà,lín jūn duì zhèn [zhuài,yè,zhuāi] bù kāi。

某乃慕容垂是也。mŏu năi mù róng chuí shì yĕ。

某生居塞北,长在沙陀,久镇夹山。mŏu shēng jū sài bĕi,cháng zài shā tuó,jiŭ zhèn jiā shān。

今被秦苻坚领兵征伐,俺军兵尽皆败散,某有番兵三万,尽降于秦,此恨何日得报!jīn bèi qín fú jiān lĭng bīng zhēng fá,ăn jūn bīng jìn jiē bài sàn,mŏu yŏu fān bīng sān wàn,jìn [jiàng,xiáng] yú qín,cĭ hèn hé rì dé bào!

今有苻公呼唤,须索走一遭去。jīn yŏu fú gōng hū huàn,xū suŏ zŏu yī zāo qù。

可早来到也,小校报复去,道有慕容垂来了也。kĕ zăo lái dào yĕ,xiăo [xiào,jiào] bào fù qù,dào yŏu mù róng chuí lái le yĕ。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

喏,报的大人得知,有慕容垂来了也。[ruò,nuò],bào de dà rén dé zhī,yŏu mù róng chuí lái le yĕ。

(苻坚云)着他过来。(fú jiān yún)zhe tā guò lái。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

过去!guò qù!

(见科)(慕容垂云)元帅呼唤慕容垂,那厢使用?(jiàn kē)(mù róng chuí yún)yuán shuài hū huàn mù róng chuí,nà xiāng shĭ yòng?

(苻坚云)你二将都来了也。(fú jiān yún)nĭ èr jiāng dū lái le yĕ。

梁成,吾今待举兵图晋,未知您二人意下如何?liáng chéng,wú jīn dài jŭ bīng tú jìn,wèi zhī nín èr rén yì xià rú hé?

(梁成云)我则道你有甚么事,原来要图晋。(liáng chéng yún)wŏ zé dào nĭ yŏu shèn me shì,yuán lái yào tú jìn。

不打紧,都在我身上,正好领兵相持,厮杀耍子哩。bù [dă,dá] jĭn,dū zài wŏ shēn shàng,zhèng hăo lĭng bīng xiàng chí,sī shā shuă zĭ [lī,lĭ,li]。

(慕容垂云)元帅,正好我也待要去。(mù róng chuí yún)yuán shuài,zhèng hăo wŏ yĕ dài yào qù。

元帅记的你说的话么?yuán shuài jì de nĭ shuō de huà me?

有雄兵一百万。yŏu xióng bīng yī băi wàn。

马鞭子填塞过江南。mă biān zĭ tián sài guò jiāng nán。

量他何足道哉!liang tā hé zú dào zāi!

(苻坚云)梁成,我拔与你五万人马,你为前部先锋,先取寿阳,与他交战。(fú jiān yún)liáng chéng,wŏ bá yŭ nĭ wŭ wàn rén mă,nĭ wéi qián bù xiān fēng,xiān qŭ shòu yáng,yŭ tā jiāo zhàn。

小心在意,疾去早天!xiăo xīn zài yì,jí qù zăo tiān!

(梁成云)得令!(liáng chéng yún)dé lìng!

某则今日统领人马,与晋相持厮杀,走一遭去。mŏu zé jīn rì tŏng lĭng rén mă,yŭ jìn xiàng chí sī shā,zŏu yī zāo qù。

我做先锋稀奇,准备厮杀相持。wŏ zuò xiān fēng xī qí,zhŭn bèi sī shā xiàng chí。

擂槌上抹上些稀蒜。[léi,lèi,lēi] chuí shàng [mŏ,mā,mò] shàng xiē xī suàn。

就马上辣作一堆。jiù mă shàng là zuò yī duī。

(下)(苻坚云)梁成去了也。(xià)(fú jiān yún)liáng chéng qù le yĕ。

慕容垂,我拨与你五万军马,同与梁成,你为合后,先取寿阳,小心在意,疾去早来!mù róng chuí,wŏ bō yŭ nĭ wŭ wàn jūn mă,tóng yŭ liáng chéng,nĭ wéi hé hòu,xiān qŭ shòu yáng,xiăo xīn zài yì,jí qù zăo lái!

(慕容垂背科,云)正中吾计。(mù róng chuí bèi kē,yún)zhèng zhōng wú jì。

若是成得,莫便封官受赏;ruò shì chéng dé,mò biàn fēng guān shòu shăng;

若是输了呵,某领兵还我那夹山去。ruò shì shū le [hē,kē,ā,á,ă,à,a],mŏu lĭng bīng huán wŏ nà jiā shān qù。

我弄他弄,某领兵与他拒敌去。wŏ nòng tā nòng,mŏu lĭng bīng yŭ tā jù dí qù。

(苻坚云)则要你成功而回也。(fú jiān yún)zé yào nĭ chéng gōng ér huí yĕ。

(慕答垂云)得令!(mù [dá,dā] chuí yún)dé lìng!

则今日同粱成领兵五万。zé jīn rì tóng liáng chéng lĭng bīng wŭ wàn。

先取寿阳。xiān qŭ shòu yáng。

走一遭去。zŏu yī zāo qù。

大小三军,听吾将令!dà xiăo sān jūn,tīng wú jiāng lìng!

忙擂战鼓,急筛铜锣;máng [léi,lèi,lēi] zhàn gŭ,jí shāi tóng luó;

战鼓响三军进步。zhàn gŭ xiăng sān jūn jìn bù。

铜锣鸣准备收兵。tóng luó míng zhŭn bèi shōu bīng。

大将英雄实是奇、六韬三略尽皆知。dà jiāng yīng xióng shí shì qí、liù tāo sān lüè jìn jiē zhī。

军行禁约须当记。jūn xíng jìn yuē xū dāng jì。

五十四斩尽依随。wŭ shí sì zhăn jìn yī suí。

敢勇当先能挟将,扬威耀武敢夺旗。găn yŏng dāng xiān néng [xié,jiā] jiāng,yáng wēi yào wŭ găn duó qí。

古来自有能征将,谁比我将军快吃食。gŭ lái zì yŏu néng zhēng jiāng,shuí bĭ wŏ jiāng jūn kuài [chī,jí] shí。

白米闷饭吃二十碗,硬面烧饼噻九十。bái mĭ mèn fàn [chī,jí] èr shí wăn,yìng miàn shāo bĭng sāi jiŭ shí。

经带阔面轮五碗,卷煎烂蒜夹肉吃。jīng dài kuò miàn lún wŭ wăn,juăn jiān làn suàn jiā ròu [chī,jí]。

酸酒饮上五十盏,下酒肥羊烂牛啼。suān jiŭ yĭn shàng wŭ shí zhăn,xià jiŭ féi yáng làn niú tí。

馒头吃上五六扇,赚鹅吃了一大只。mán tóu [chī,jí] shàng wŭ liù [shàn,shān],[zhuàn,zuàn] é [chī,jí] le yī dà zhĭ。

元帅领兵当先去,我撑的肚胀动不的!yuán shuài lĭng bīng dāng xiān qù,wŏ chēng de [dù,dŭ] zhàng dòng bù de!

(下)(苻坚云)慕容垂去了也。(xià)(fú jiān yún)mù róng chuí qù le yĕ。

大小三军,听吾将令到来日将士威风若虎彪,咆哮战马统戈矛。dà xiăo sān jūn,tīng wú jiāng lìng dào lái rì jiāng shì wēi fēng ruò hŭ biāo,páo [xiào,xiāo] zhàn mă tŏng gē máo。

征尘滚滚兴戈甲,放心,不过长江不肾休!zhēng chén gŭn gŭn xīng gē jiă,fàng xīn,bù guò cháng jiāng bù shèn xiū!

(下)第二折(外扮桓冲领卒子上,云)晋朝武帝太元年,秦兵入寇犯中原。(xià)dì èr zhé(wài bàn huán chōng lĭng [zú,cù] zĭ shàng,yún)jìn zhāo wŭ dì tài yuán nián,qín bīng rù kòu fàn zhōng yuán。

岂知江表多雄略,交锋一阵破苻坚。qĭ zhī jiāng biăo duō xióng lüè,jiāo fēng yī zhèn pò fú jiān。

小官大司马桓冲是也。xiăo guān dà sī mă huán chōng shì yĕ。

方今圣人在位,有西秦苻坚下将战书来。fāng jīn shèng rén zài wèi,yŏu xī qín fú jiān xià jiāng zhàn shū lái。

搦俺名将与他交锋。nuò ăn míng jiāng yŭ tā jiāo fēng。

他倚仗秦国人强马壮,无故举兵;tā yĭ zhàng qín guó rén qiáng mă zhuàng,wú gù jŭ bīng;

俺晋国召求良将,可镇迤北朔方。ăn jìn guó zhào qiú liáng jiāng,kĕ zhèn yí bĕi shuò fāng。

小官奉圣人的命,在此帅府聚众官商议。xiăo guān fèng shèng rén de mìng,zài cĭ shuài fŭ jù zhòng guān shāng yì。

令人!lìng rén!

与我请将王坦之来者。yŭ wŏ qĭng jiāng wáng tăn zhī lái zhĕ。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

王坦之安在?wáng tăn zhī ān zài?

(外扮王坦之上,云)滚滚长江水向东,龙盘虎踞地兴隆。(wài bàn wáng tăn zhī shàng,yún)gŭn gŭn cháng jiāng shuĭ xiàng dōng,lóng pán hŭ jù dì xīng lóng。

波涛汹涌千寻浪,胜似关山百二重。bō tāo xiōng yŏng qiān xún làng,shèng sì guān shān băi èr chóng。

小官姓王名坦之,字文度,官拜侍中之职。xiăo guān xìng wáng míng tăn zhī,zì wén dù,guān bài shì zhōng zhī zhí。

今有西秦苻坚,入寇为忧,召求文武良将,可以镇御朔方。jīn yŏu xī qín fú jiān,rù kòu wéi yōu,zhào qiú wén wŭ liáng jiāng,kĕ yĭ zhèn yù shuò fāng。

今有桓冲大人,令人来请,不知有甚事,须索走一遭去。jīn yŏu huán chōng dà rén,lìng rén lái qĭng,bù zhī yŏu shèn shì,xū suŏ zŏu yī zāo qù。

可早来到也。kĕ zăo lái dào yĕ。

报复去,道有王坦之在于门首。bào fù qù,dào yŏu wáng tăn zhī zài yú mén shŏu。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

喏,报的大人得知,有王坦之来了也。[ruò,nuò],bào de dà rén dé zhī,yŏu wáng tăn zhī lái le yĕ。

(桓冲云)道有请。(huán chōng yún)dào yŏu qĭng。

(做见科)(王坦之云)大人,唤小宫有何事商议?(zuò jiàn kē)(wáng tăn zhī yún)dà rén,huàn xiăo gōng yŏu hé shì shāng yì?

(桓冲云)相公。(huán chōng yún)xiàng gōng。

请你来别无甚事,因为西秦苻坚下将战书来,搦俺与彼交锋。qĭng nĭ lái bié wú shèn shì,yīn wéi xī qín fú jiān xià jiāng zhàn shū lái,nuò ăn yŭ bĭ jiāo fēng。

你可举名将,破西秦苻坚。nĭ kĕ jŭ míng jiāng,pò xī qín fú jiān。

(王坦之云)大人,小官才疏德薄,不能举荐。(wáng tăn zhī yún)dà rén,xiăo guān cái shū dé bó,bù néng jŭ jiàn。

有谢安,此人才高德厚,当以举贤拜将,堪可定西秦苻坚也。yŏu xiè ān,cĭ rén cái gāo dé hòu,dāng yĭ jŭ xián bài jiāng,kān kĕ dìng xī qín fú jiān yĕ。

(桓冲云)相公不避驱驰,直至谢安宅上访问,走一遭去,小官专等回报也。(huán chōng yún)xiàng gōng bù bì qū chí,zhí zhì xiè ān zhái shàng făng wèn,zŏu yī zāo qù,xiăo guān zhuān dĕng huí bào yĕ。

(王坦之云)理会的。(wáng tăn zhī yún)lĭ huì de。

小官辞了大人,直至谢安宅上商议,走一遭去。xiăo guān cí le dà rén,zhí zhì xiè ān zhái shàng shāng yì,zŏu yī zāo qù。

诏令官军以拒秦,谁能敢去立功勋。zhào lìng guān jūn yĭ jù qín,shuí néng găn qù lì gōng xūn。

谢安英勇忠良将,保举当朝社稷臣。xiè ān yīng yŏng zhōng liáng jiāng,băo jŭ dāng zhāo shè jì chén。

(下)(桓冲云)王坦之去了也。(xià)(huán chōng yún)wáng tăn zhī qù le yĕ。

小官不敢久停久住,回圣人的话,走一遭去。xiăo guān bù găn jiŭ tíng jiŭ zhù,huí shèng rén de huà,zŏu yī zāo qù。

奉敕传宣离殿庭,秦兵入寇去相征。fèng chì [chuán,zhuàn] xuān lí diàn tíng,qín bīng rù kòu qù xiàng zhēng。

谢安举将除贼患,擒捉苻坚定太平。xiè ān jŭ jiāng chú zéi huàn,qín zhuō fú jiān dìng tài píng。

(下)(谢安领卒子上,云)山高万仞楚天西,金柱曾将御笔题。(xià)(xiè ān lĭng [zú,cù] zĭ shàng,yún)shān gāo wàn rèn chŭ tiān xī,jīn zhù céng jiāng yù bĭ tí。

云水金陵龙虎旺,月明珠路凤来仪。yún shuĭ jīn líng lóng hŭ wàng,yuè míng zhū lù fèng lái yí。

气吞江海三山小,势压乾坤五岳低。qì tūn jiāng hăi sān shān xiăo,shì yā qián kūn wŭ yuè dī。

试向华夷图上看,万年帝业与天齐。shì xiàng huá yí tú shàng kàn,wàn nián dì yè yŭ tiān qí。

老夫姓谢名安,字安石。lăo fū xìng xiè míng ān,zì ān shí。

自幼习尧舜禹汤文武周公之道。zì yòu xí yáo shùn yŭ tāng wén wŭ zhōu gōng zhī dào。

仿周公纲常之理,讲明经纶济世之学,颇晓行兵之略。făng zhōu gōng gāng cháng zhī lĭ,jiăng míng jīng lún jì shì zhī xué,pō xiăo xíng bīng zhī lüè。

不求荣华,隐于东山,恬然高卧。bù qiú róng huá,yĭn yú dōng shān,tián rán gāo wò。

每对青山,常观绿永,看白云来往东西,携翠袖环圜左右。mĕi duì qīng shān,cháng guān lǜ yŏng,kàn bái yún lái wăng dōng xī,xié cuì xiù huán [yuán,huán] zuŏ yòu。

不期圣人知老夫有经纶济世之才,累蒙宣召入朝。bù qī shèng rén zhī lăo fū yŏu jīng lún jì shì zhī cái,[lĕi,lèi,léi] méng xuān zhào rù zhāo。

谢圣恩可怜,加老夫吏部尚书之职,掌管中书大事。xiè shèng ēn kĕ lián,jiā lăo fū lì bù shàng shū zhī zhí,zhăng guăn zhōng shū dà shì。

老夫耳昔所好者,乃声律棋枰丝竹之艺,乐其心志。lăo fū ĕr xī suŏ hăo zhĕ,năi shēng lǜ qí píng sī zhú zhī yì,lè qí xīn zhì。

老夫有昆仲三人,兄乃谢奕,弟乃谢万。lăo fū yŏu kūn zhòng sān rén,xiōng năi xiè yì,dì năi xiè wàn。

吾兄有一子,乃是谢玄。wú xiōng yŏu yī zĭ,năi shì xiè xuán。

此子颇习韬略遁甲之书,学或管乐之谋,下寨安营,亦有孙吴之智。cĭ zĭ pō xí tāo lüè dùn jiă zhī shū,xué huò guăn lè zhī móu,xià zhài ān yíng,yì yŏu sūn wú zhī zhì。

此子亦有大将之才,每日攻书业儒。cĭ zĭ yì yŏu dà jiāng zhī cái,mĕi rì gōng shū yè rú。

老夫今日早间,在于朝中。lăo fū jīn rì zăo jiān,zài yú zhāo zhōng。

有边庭上人采报,秦将苻坚,亲自挂印为帅。yŏu biān tíng shàng rén căi bào,qín jiāng fú jiān,qīn zì guà yìn wéi shuài。

领雄兵百万,战将千员,前来奈俺晋朝交战。lĭng xióng bīng băi wàn,zhàn jiāng qiān [yuán,yún,yùn],qián lái nài ăn jìn zhāo jiāo zhàn。

老夫料苻坚,他则知俺晋朝兵微将寡,他岂知有贤巨在此?lăo fū liào fú jiān,tā zé zhī ăn jìn zhāo bīng wēi jiāng guă,tā qĭ zhī yŏu xián jù zài cĭ?

量他何足道哉!liang tā hé zú dào zāi!

老夫衙门中已回,在于私宅,到来日圣人必然与老夫商议,拜将出师;lăo fū yá mén zhōng yĭ huí,zài yú sī zhái,dào lái rì shèng rén bì rán yŭ lăo fū shāng yì,bài jiāng chū shī;

迎敌秦兵去。yíng dí qín bīng qù。

老夫已它排定了也。lăo fū yĭ tā pái dìng le yĕ。

今日无甚事,闲坐一会。jīn rì wú shèn shì,xián zuò yī huì。

令人门首看。lìng rén mén shŏu kàn。

但有事报复我知道。dàn yŏu shì bào fù wŏ zhī dào。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

(王坦之上,云)小官王坦之,今来到谢安私宅门首也。(wáng tăn zhī shàng,yún)xiăo guān wáng tăn zhī,jīn lái dào xiè ān sī zhái mén shŏu yĕ。

报复去,道有王坦之在于门首。bào fù qù,dào yŏu wáng tăn zhī zài yú mén shŏu。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

喏,报的大人得知,有王坦之大人来了也。[ruò,nuò],bào de dà rén dé zhī,yŏu wáng tăn zhī dà rén lái le yĕ。

(谢安云)道有请。(xiè ān yún)dào yŏu qĭng。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

有请!yŏu qĭng!

(做正科)(谢安云)相公为何至此?(zuò zhèng kē)(xiè ān yún)xiàng gōng wéi hé zhì cĭ?

(王坦之云)小官今日来,大人不知朝中有一事,今有西秦苻坚,领兵入寇,纯兵百万,旌旗蔽日。(wáng tăn zhī yún)xiăo guān jīn rì lái,dà rén bù zhī zhāo zhōng yŏu yī shì,jīn yŏu xī qín fú jiān,lĭng bīng rù kòu,chún bīng băi wàn,jīng qí bì rì。

大人的命,着小官来与老丞相商议,可保举名将,破西秦苻坚。dà rén de mìng,zhe xiăo guān lái yŭ lăo chéng xiàng shāng yì,kĕ băo jŭ míng jiāng,pò xī qín fú jiān。

老丞相意下如何?lăo chéng xiàng yì xià rú hé?

(谢安云)相公请坐。(xiè ān yún)xiàng gōng qĭng zuò。

此事易哉!cĭ shì yì zāi!

量那强戎小寇,老夫觑他如儿戏而已,不打紧,今要举将,老夫举吾侄谢玄挂印为帅,相公意下如何?liang nà qiáng róng xiăo kòu,lăo fū [qù,qū] tā rú ér xì ér yĭ,bù [dă,dá] jĭn,jīn yào jŭ jiāng,lăo fū jŭ wú zhí xiè xuán guà yìn wéi shuài,xiàng gōng yì xià rú hé?

(王坦之云)老丞相举侄为将,必有所见。(wáng tăn zhī yún)lăo chéng xiàng jŭ zhí wéi jiāng,bì yŏu suŏ jiàn。

敢问贤侄曾习兵书战策么?găn wèn xián zhí céng xí bīng shū zhàn cè me?

(谢安云)相公,吾侄年幼,老夫难以自奖。(xiè ān yún)xiàng gōng,wú zhí nián yòu,lăo fū nán yĭ zì jiăng。

若论此子,乃杜稷之臣,栋梁之材,堪可挂印为帅。ruò lùn cĭ zĭ,năi dù jì zhī chén,dòng liáng zhī cái,kān kĕ guà yìn wéi shuài。

若论俺晋国,有长江险阻,老夫略施小智,但用机谋,将秦兵一百万一鼓而下,有何难哉!ruò lùn ăn jìn guó,yŏu cháng jiāng xiăn zŭ,lăo fū lüè shī xiăo zhì,dàn yòng jī móu,jiāng qín bīng yī băi wàn yī gŭ ér xià,yŏu hé nán zāi!

不打紧,相公请坐。bù [dă,dá] jĭn,xiàng gōng qĭng zuò。

老夫闻知相公善能围棋,令人!lăo fū wén zhī xiàng gōng shàn néng wéi qí,lìng rén!

将过围棋来者,我与老相公手谈数着咱。jiāng guò wéi qí lái zhĕ,wŏ yŭ lăo xiàng gōng shŏu tán shŭ zhe zán。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

(做抬棋桌上科,云)围棋在此。(zuò tái qí zhuō shàng kē,yún)wéi qí zài cĭ。

(王坦之云)可矣,可矣,丞相看着棋。(wáng tăn zhī yún)kĕ yĭ,kĕ yĭ,chéng xiàng kàn zhe qí。

(做下棋科)(王坦之云)老丞相,围棋之间。(zuò xià qí kē)(wáng tăn zhī yún)lăo chéng xiàng,wéi qí zhī jiān。

可请令侄谢玄观棋,有何不可?kĕ qĭng lìng zhí xiè xuán guān qí,yŏu hé bù kĕ?

(谢安云)既然这等,相公请坐。(xiè ān yún)jì rán zhè dĕng,xiàng gōng qĭng zuò。

令人,与我书房中唤将谢玄来者!lìng rén,yŭ wŏ shū fáng zhōng huàn jiāng xiè xuán lái zhĕ!

(正末扮谢玄上,云)某谢玄是也,攻看兵书战策,叔父在前厅上呼唤,不知有甚事,须索走一遭去也呵!(zhèng mò bàn xiè xuán shàng,yún)mŏu xiè xuán shì yĕ,gōng kàn bīng shū zhàn cè,shū fù zài qián tīng shàng hū huàn,bù zhī yŏu shèn shì,xū suŏ zŏu yī zāo qù yĕ [hē,kē,ā,á,ă,à,a]!

(唱)【南吕】【一枝花】参透这九宫八卦文,一变千筹数,万敌百战法,三略六韬书。(chàng)【nán lǚ】【yī zhī huā】[cān,cēn,shēn] tòu zhè jiŭ gōng bā guà wén,yī biàn qiān chóu shŭ,wàn dí băi zhàn fă,sān lüè liù tāo shū。

休道那十面埋伏,怎出这妙策幽微趣。xiū dào nà shí miàn [mái,mán] fú,zĕn chū zhè miào cè yōu wēi qù。

神机决胜术。shén jī jué shèng [shù,zhú]。

排玄武接引青龙。pái xuán wŭ jiē yĭn qīng lóng。

我若是按朱雀中白虎。wŏ ruò shì àn zhū què zhōng bái hŭ。

【梁州】运动时风雷鼓舞,端的也行持时日月盈虚,阴阳造化分寒暑。【liáng zhōu】yùn dòng shí fēng léi gŭ wŭ,duān de yĕ xíng chí shí rì yuè yíng xū,yīn yáng zào huà fēn hán shŭ。

霎时间云遮白昼。shà shí jiān yún zhē bái zhòu。

雾障街衢,雨施晦暗,风起吹嘘。wù zhàng jiē qú,yŭ shī huì àn,fēng qĭ chuī xū。

拨天关动静全殊,应天心逆顺难谟。bō tiān guān dòng jìng quán shū,yīng tiān xīn nì shùn nán mó。

安营时虑险防患,布阵势扬威耀武,排兵时运智施谋。ān yíng shí lǜ xiăn fáng huàn,bù zhèn shì yáng wēi yào wŭ,pái bīng shí yùn zhì shī móu。

提防着路途,问阻,要知进退行军旅,识天文变躔度,大将同劳与士卒,志在孙吴。dī fáng zhe lù tú,wèn zŭ,yào zhī jìn tuì xíng jūn lǚ,shí tiān wén biàn chán dù,dà jiāng tóng láo yŭ shì [zú,cù],zhì zài sūn wú。

(云)左右报复去。(yún)zuŏ yòu bào fù qù。

有谢玄来见。yŏu xiè xuán lái jiàn。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

喏,报的大人得知,有谢玄来了也。[ruò,nuò],bào de dà rén dé zhī,yŏu xiè xuán lái le yĕ。

(谢安云)着他过来。(xiè ān yún)zhe tā guò lái。

(卒子云)理会的。([zú,cù] zĭ yún)lĭ huì de。

着过去。zhe guò qù。

(做见科)(谢安云)谢玄,唤你来不为别,那壁厢有王坦之相公在此,把体面与他相见。(zuò jiàn kē)(xiè ān yún)xiè xuán,huàn nĭ lái bù wéi bié,nà bì xiāng yŏu wáng tăn zhī xiàng gōng zài cĭ,bă tĭ miàn yŭ tā xiàng jiàn。

(正末云)理会的。(zhèng mò yún)lĭ huì de。

大人,支揖哩。dà rén,zhī yī [lī,lĭ,li]。

(王坦之云)小将军恕罪。(wáng tăn zhī yún)xiăo jiāng jūn shù zuì。

(正末云)叔父,唤您侄儿来有何事?(zhèng mò yún)shū fù,huàn nín zhí ér lái yŏu hé shì?

(谢安云)谢玄,我唤你来观棋。(xiè ān yún)xiè xuán,wŏ huàn nĭ lái guān qí。

(王坦之云)小将军勿罪。(wáng tăn zhī yún)xiăo jiāng jūn wù zuì。

小官与老丞相下此一盘棋,请将军观棋。xiăo guān yŭ lăo chéng xiàng xià cĭ yī pán qí,qĭng jiāng jūn guān qí。

(正末云)观棋之意,如用兵之法,方圆动静,可得闻乎?(zhèng mò yún)guān qí zhī yì,rú yòng bīng zhī fă,fāng yuán dòng jìng,kĕ dé wén hū?

(唱)【牧羊关】这棋布关天象,似星分运斗枢,(王坦之云)这方圆动静,可是如何?(chàng)【mù yáng guān】zhè qí bù guān tiān xiàng,sì xīng fēn yùn dòu shū,(wáng tăn zhī yún)zhè fāng yuán dòng jìng,kĕ shì rú hé?

(正末唱)有方圆动静亲疏。(zhèng mò chàng)yŏu fāng yuán dòng jìng qīn shū。

静埋伏暗计包藏,动交战攻城必取,(王坦之云)小将军,你观此棋,如排兵布阵相似也。jìng [mái,mán] fú àn jì bāo cáng,dòng jiāo zhàn gōng chéng bì qŭ,(wáng tăn zhī yún)xiăo jiāng jūn,nĭ guān cĭ qí,rú pái bīng bù zhèn xiàng sì yĕ。

(正末唱)圆用兵如棋子,方下寨似棋局。(zhèng mò chàng)yuán yòng bīng rú qí zĭ,fāng xià zhài sì qí jú。

倚亲者添雄壮,接疏情势似孤。yĭ qīn zhĕ tiān xióng zhuàng,jiē shū qíng shì sì gū。

(王坦之云)小将军观此棋中造化,无不知备。(wáng tăn zhī yún)xiăo jiāng jūn guān cĭ qí zhōng zào huà,wú bù zhī bèi。

今有秦兵入寇,令叔举保将军挂印为帅,若是迎敌得胜,黄阁标名也。jīn yŏu qín bīng rù kòu,lìng shū jŭ băo jiāng jūn guà yìn wéi shuài,ruò shì yíng dí dé shèng,huáng gé biāo míng yĕ。

(正末云)量小将有何才德,怎消得挂印为帅?(zhèng mò yún)liang xiăo jiāng yŏu hé cái dé,zĕn xiāo dé guà yìn wéi shuài?

(王坦之云)西秦兵多将广,将军堪可挂印为帅也。(wáng tăn zhī yún)xī qín bīng duō jiāng guăng,jiāng jūn kān kĕ guà yìn wéi shuài yĕ。

(正末唱)【隔尾】苻喂将广非吾许,秦国兵多有若无。(zhèng mò chàng)【gé wĕi】fú wèi jiāng guăng fēi wú xŭ,qín guó bīng duō yŏu ruò wú。

(王坦之云)他则倚仗着兵雄将勇,岂知俺有才俊英杰也。(wáng tăn zhī yún)tā zé yĭ zhàng zhe bīng xióng jiāng yŏng,qĭ zhī ăn yŏu cái jùn yīng jié yĕ。

(正末唱)不识江南有人物,出豪杰在帝都,显英才在将府,(王坦之云)荐举将军为帅,必然破了秦寇也。(zhèng mò chàng)bù shí jiāng nán yŏu rén wù,chū háo jié zài dì dū,xiăn yīng cái zài jiāng fŭ,(wáng tăn zhī yún)jiàn jŭ jiāng jūn wéi shuài,bì rán pò le qín kòu yĕ。

(正末唱)敢望高贤将谢玄举。(zhèng mò chàng)găn wàng gāo xián jiāng xiè xuán jŭ。

(云)既然教谢玄挂印为帅,他兵百万,我兵十万,少不敌众,问叔父求一计如何?(yún)jì rán jiāo xiè xuán guà yìn wéi shuài,tā bīng băi wàn,wŏ bīng shí wàn,shào bù dí zhòng,wèn shū fù qiú yī jì rú hé?

(谢安云)谢玄,今国家用人之际,我今举你为帅,去破苻坚,你道是少不敌众,想汉朝三分之时,吴国周瑜,领水兵三万,同诸葛亮用计,与曹操战于赤壁之间,使曹操一百万大军,直杀的片甲不归,那个岂不是少不敌众?(xiè ān yún)xiè xuán,jīn guó jiā yòng rén zhī jì,wŏ jīn jŭ nĭ wéi shuài,qù pò fú jiān,nĭ dào shì shào bù dí zhòng,xiăng hàn zhāo sān fēn zhī shí,wú guó zhōu yú,lĭng shuĭ bīng sān wàn,tóng zhū gĕ liàng yòng jì,yŭ cáo [cāo,cào] zhàn yú chì bì zhī jiān,shĭ cáo [cāo,cào] yī băi wàn dà jūn,zhí shā de piàn jiă bù guī,nà gè qĭ bù shì shào bù dí zhòng?

你问老父求计,你也说的是,令人将纸笔来!nĭ wèn lăo fù qiú jì,nĭ yĕ shuō de shì,lìng rén jiāng zhĭ bĭ lái!

(做写"退"字科,云)谢玄,你见么?(zuò xiĕ"tuì"zì kē,yún)xiè xuán,nĭ jiàn me?

(正末云)你儿见。(zhèng mò yún)nĭ ér jiàn。

(谢安云)我说与你:凡治众如治少,分数是也;(xiè ān yún)wŏ shuō yŭ nĭ:fán zhì zhòng rú zhì shào,fēn shŭ shì yĕ;

三军之众,亦可敌也。sān jūn zhī zhòng,yì kĕ dí yĕ。

我与你这个字,便是破苻坚之计。wŏ yŭ nĭ zhè gè zì,biàn shì pò fú jiān zhī jì。

你自己参详去,莫要误了我围棋。nĭ zì jĭ [cān,cēn,shēn] xiáng qù,mò yào wù le wŏ wéi qí。

(正末做接字科,唱)【骂玉郎】亲门"退"字参详去,待教我自省会莫踌躇,他强我弱休畏惧。(zhèng mò zuò jiē zì kē,chàng)【mà yù láng】qīn mén"tuì"zì [cān,cēn,shēn] xiáng qù,dài jiāo wŏ zì [shĕng,xĭng] huì mò chóu chú,tā qiáng wŏ ruò xiū wèi jù。

我如今沦进攻。wŏ rú jīn lún jìn gōng。

要退兵,知天数。yào tuì bīng,zhī tiān shŭ。

【感皇恩】呀,谩矜夸志卷江湖,便如您智在棋局。【găn huáng ēn】yā,mán [jīn,qín,guān] kuā zhì juăn jiāng hú,biàn rú nín zhì zài qí jú。

能通变识行藏,观势要分胜败,知进退紧追逐。néng tōng biàn shí xíng cáng,guān shì yào fēn shèng bài,zhī jìn tuì jĭn zhuī zhú。

(王坦之云)将军,令叔写此一字,全在将军妙算。(wáng tăn zhī yún)jiāng jūn,lìng shū xiĕ cĭ yī zì,quán zài jiāng jūn miào suàn。

"夫未战者多算胜,少算不胜,何况于无算?"fū wèi zhàn zhĕ duō suàn shèng,shào suàn bù shèng,hé kuàng yú wú suàn?

"(正末唱)这里面防危虑险,更那堪损益盈虚,能挑战,善料敌,有神术。"(zhèng mò chàng)zhè lĭ miàn fáng wēi lǜ xiăn,gèng nà kān sŭn yì yíng xū,néng [tiăo,tiāo] zhàn,shàn liào dí,yŏu shén [shù,zhú]。

【采茶歌】我这里用机谋,在须臾,这个字可正是要分胜败定赢输。【căi chá gē】wŏ zhè lĭ yòng jī móu,zài xū yú,zhè gè zì kĕ zhèng shì yào fēn shèng bài dìng yíng shū。

得意何须多计策,算来不索下功大。dé yì hé xū duō jì cè,suàn lái bù suŏ xià gōng dà。

(谢安云)谢玄,你岂不知孙武子兵书曰:"兵乃国之大事,死生之地,存亡之道,不可不察也。(xiè ān yún)xiè xuán,nĭ qĭ bù zhī sūn wŭ zĭ bīng shū yuē:"bīng năi guó zhī dà shì,sĭ shēng zhī dì,cún wáng zhī dào,bù kĕ bù chá yĕ。

"今圣人选将用兵,以安社稷,抚养军民,全在于尔。"jīn shèng rén xuăn jiāng yòng bīng,yĭ ān shè jì,fŭ yăng jūn mín,quán zài yú ĕr。

今设此计,何须多言,你自己三思去,莫要误了我围棋也。jīn shè cĭ jì,hé xū duō yán,nĭ zì jĭ sān sī qù,mò yào wù le wŏ wéi qí yĕ。

(正末云)经有五事较之:"一曰道,二曰天,三曰地,四曰将,五曰法。(zhèng mò yún)jīng yŏu wŭ shì jiào zhī:"yī yuē dào,èr yuē tiān,sān yuē dì,sì yuē jiāng,wŭ yuē fă。

道者令民与上同意,可与之死,可与之生,而不危矣。dào zhĕ lìng mín yŭ shàng tóng yì,kĕ yŭ zhī sĭ,kĕ yŭ zhī shēng,ér bù wēi yĭ。

"凡此五者,为将者莫不闻乎?"fán cĭ wŭ zhĕ,wéi jiāng zhĕ mò bù wén hū?

放心也。fàng xīn yĕ。

(唱)【尾声】仿学那汉云氏斩将三通鼓,蜀诸葛排兵八阵图。(chàng)【wĕi shēng】făng xué nà hàn yún shì zhăn jiāng sān tōng gŭ,shŭ zhū gĕ pái bīng bā zhèn tú。

到来日陈旌旗列士卒,统于戈御战车,将江山社稷扶,定番邦尽剿除。dào lái rì chén jīng qí liè shì [zú,cù],tŏng yú gē yù zhàn chē,jiāng jiāng shān shè jì fú,dìng fān bāng jìn [jiăo,chāo,jiă] chú。

我务要战退了秦苻坚百万的这征夫,托赖着济世宽仁圣明主。wŏ wù yào zhàn tuì le qín fú jiān băi wàn de zhè zhēng fū,tuō lài zhe jì shì kuān rén shèng míng zhŭ。

(下)(谢安云)谢玄去了也。(xià)(xiè ān yún)xiè xuán qù le yĕ。

相公,你才见么?xiàng gōng,nĭ cái jiàn me?

这棋中之意,进退之节,老夫虽然不语,谢玄观棋得计,他已是参透了也。zhè qí zhōng zhī yì,jìn tuì zhī jié,lăo fū suī rán bù yŭ,xiè xuán guān qí dé jì,tā yĭ shì [cān,cēn,shēn] tòu le yĕ。

此一去必然成其大功也。cĭ yī qù bì rán chéng qí dà gōng yĕ。

(王坦之云)老丞相,小官与相公围此一盘棋,小将军解此棋意,自然有个主意也。(wáng tăn zhī yún)lăo chéng xiàng,xiăo guān yŭ xiàng gōng wéi cĭ yī pán qí,xiăo jiāng jūn jiĕ cĭ qí yì,zì rán yŏu gè zhŭ yì yĕ。

(谢安云)相公不嫌絮烦,听老夫慢慢的说一遍。(xiè ān yún)xiàng gōng bù xián xù fán,tīng lăo fū màn màn de shuō yī biàn。

(王坦之云)老丞相,这棋中幽微之趣,可得闻乎?(wáng tăn zhī yún)lăo chéng xiàng,zhè qí zhōng yōu wēi zhī qù,kĕ dé wén hū?

(谢安云)夫围棋者,乃运天地之机,造化阴阳之像,此棋尧王所制,以为悦豫之戏。(xiè ān yún)fū wéi qí zhĕ,năi yùn tiān dì zhī jī,zào huà yīn yáng zhī xiàng,cĭ qí yáo wáng suŏ zhì,yĭ wéi yuè yù zhī xì。

棋盘有四角,按四时春夏秋冬。qí pán yŏu sì jiăo,àn sì shí chūn xià qiū dōng。

上有方圆动静,方者为盘,圆者为子,动者为阳,静者为阴。shàng yŏu fāng yuán dòng jìng,fāng zhĕ wéi pán,yuán zhĕ wéi zĭ,dòng zhĕ wéi yáng,jìng zhĕ wéi yīn。

棋有一十九路。qí yŏu yī shí jiŭ lù。

(王坦之云)老相公,是那一十九路?(wáng tăn zhī yún)lăo xiàng gōng,shì nà yī shí jiŭ lù?

(谢安云)是一天、二地、三才、四时、五行、六律、七星、八方、九州、十干、十一冬、十二支、十三闰、十四相、十五望、十六松、十七生、十八却、十九朔。(xiè ān yún)shì yī tiān、èr dì、sān cái、sì shí、wŭ xíng、liù lǜ、qī xīng、bā fāng、jiŭ zhōu、shí gān、shí yī dōng、shí èr zhī、shí sān rùn、shí sì xiàng、shí wŭ wàng、shí liù sōng、shí qī shēng、shí bā què、shí jiŭ shuò。

外有五盘小棋势。wài yŏu wŭ pán xiăo qí shì。

(王坦之云)是那五盘小棋势?(wáng tăn zhī yún)shì nà wŭ pán xiăo qí shì?

(谢安云)是小巧势,小妙势,小角势,小机势,小屯势。(xiè ān yún)shì xiăo qiăo shì,xiăo miào shì,xiăo jiăo shì,xiăo jī shì,xiăo [tún,zhūn] shì。

棋盘有三百六十路,按一年三百六十日。qí pán yŏu sān băi liù shí lù,àn yī nián sān băi liù shí rì。

又有二十四盘大棋势。yòu yŏu èr shí sì pán dà qí shì。

(王坦之云)老丞相,是那二十四盘大棋势?(wáng tăn zhī yún)lăo chéng xiàng,shì nà èr shí sì pán dà qí shì?

(谢安云)是独飞天鹅势,大海求鱼势,蛟龙竞宝势,蝴蝶绕园势,锦鲤化龙势,双鹤朝圣势,黄河九曲势,华岳三峰势,寒灰发焰势,枯木重荣势,彩凤翻身势,游鱼脱网势,虎护山峪势,两狼斗虎势,七熊争霸势,六出岐山势。(xiè ān yún)shì dú fēi tiān é shì,dà hăi qiú yú shì,jiāo lóng jìng băo shì,hú dié rào yuán shì,jĭn lĭ huà lóng shì,shuāng hè zhāo shèng shì,huáng hé jiŭ qū shì,huá yuè sān fēng shì,hán huī fà yàn shì,kū mù chóng róng shì,căi fèng fān shēn shì,yóu yú tuō wăng shì,hŭ hù shān yù shì,liăng láng dòu hŭ shì,qī xióng zhēng bà shì,liù chū qí shān shì。

七擒七纵势,九败章邯势,对面千里势,兔守三穴势,野马跳涧势,批亢捣虚势,三战吕布势,十面埋伏势。qī qín qī zòng shì,jiŭ bài zhāng hán shì,duì miàn qiān lĭ shì,tù shŏu sān xué shì,yĕ mă tiào jiàn shì,pī kàng dăo xū shì,sān zhàn lǚ bù shì,shí miàn [mái,mán] fú shì。

若论下棋者,一安详,二布置,三用机,四舍弃,五温习,六究理,七自见,八知彼,九从心,十远意。ruò lùn xià qí zhĕ,yī ān xiáng,èr bù zhì,sān yòng jī,sì shĕ qì,wŭ wēn xí,liù [jiū,jiù] lĭ,qī zì jiàn,bā zhī bĭ,jiŭ cóng xīn,shí yuăn yì。

远不可太疏,疏则易断;yuăn bù kĕ tài shū,shū zé yì duàn;

近不可太促,促则势微。jìn bù kĕ tài cù,cù zé shì wēi。

欲下一子,先观满盘,从初至末,着着当先。yù xià yī zĭ,xiān guān măn pán,cóng chū zhì mò,zhe zhe dāng xiān。

追杀兮不可太过,妙算兮恭心却战,认真兮弃少就多。zhuī shā xī bù kĕ tài guò,miào suàn xī gōng xīn què zhàn,rèn zhēn xī qì shào jiù duō。

初间布置张罗,次后往来规措。chū jiān bù zhì zhāng luó,cì hòu wăng lái guī cuò。

攒三聚五死难移,角盘曲四休疑误。[zăn,cuán] sān jù wŭ sĭ nán yí,jiăo pán qū sì xiū yí wù。

内外相连,周回四顾。nèi wài xiàng lián,zhōu huí sì gù。

士大夫智量相瞒,小儿曹推棋抹路。shì dà fū zhì liang xiàng mán,xiăo ér cáo tuī qí [mŏ,mā,mò] lù。

有眼杀无入,问君知不知?yŏu yăn shā wú rù,wèn jūn zhī bù zhī?

河临海岸浅,山势有高低。hé lín hăi àn qiăn,shān shì yŏu gāo dī。

各寻智中智,斗搜机内机。gè xún zhì zhōng zhì,dòu sōu jī nèi jī。

只因一着错,输了半盘棋。zhĭ yīn yī zhe cuò,shū le bàn pán qí。

若论下棋者,气清意美,生智添机。ruò lùn xià qí zhĕ,qì qīng yì mĕi,shēng zhì tiān jī。

须观紧慢,要见迟疾。xū guān jĭn màn,yào jiàn chí jí。

外静内动,身定心逸。wài jìng nèi dòng,shēn dìng xīn yì。

喜中稳怒,安旦藏危。xĭ zhōng wĕn nù,ān dàn cáng wēi。

省语者高,强语者低。[shĕng,xĭng] yŭ zhĕ gāo,qiáng yŭ zhĕ dī。

自强者败,本分者宜。zì qiáng zhĕ bài,bĕn fēn zhĕ yí。

赢了的似那天声之乐,无故生欢;yíng le de sì nà tiān shēng zhī lè,wú gù shēng huān;

讴歌小令,鼓腹忻然;ōu gē xiăo lìng,gŭ fù xīn rán;

巧言相戏,冷语相搀;qiăo yán xiàng xì,lĕng yŭ xiàng chān;

精神抖擞,语话谦谦。jīng shén dŏu [sŏ

译文

注释

声明:所有作品(图文、音视频)均由用户自行上传分享,仅供网友学习交流。

杂剧·破苻坚蒋神灵应译文

【译文】

杂剧·破苻坚蒋神灵应注释

【注释】

杂剧·破苻坚蒋神灵应赏析

【赏析】

杂剧·破苻坚蒋神灵应背景

【背景】